Gekleurde en gebouwgeïntegreerde (BIPV) panelen
Een BIPV (building-integrated photovoltaic) paneel is een zonnepaneel dat niet duidelijk te zien is, omdat hij door kleur of vorm is opgenomen in de omgeving. Het aantal mogelijke vormen, toepassingen en kleuren van BIPV wordt steeds groter: van kleine PV-dakpannen tot volledige gevels. En van gedetailleerde prints tot transparante toepassingen.
PV-dakpannen
Een PV-paneel dat zonder naden opgaat in het dak is veel fraaier dan panelen die boven op een dak liggen. Er zijn verschillende producenten van PV-dakpannen met een keur aan verschillende producten.
Techniek
Qua maatvoering, uitstraling en bevestiging sluiten de PV-dakpannen aan bij verschillende typen bestaande dakpannen. De zijkanten sluiten waterdicht en perfect op elkaar aan zonder verborgen goten. Het vermogen per vierkante meter is vaak vergelijkbaar met een traditioneel paneel.
Toepassing
PV-dakpannen vinden we terug op schuine daken waarbij de PV-dakpannen het dak volledig bedekken of een bestaand pannendak deels vervangen. Het is belangrijk dat de PV-dakpannen daarbij goed aansluiten bij de kleur en het lijnenspel. Hiervoor zijn verschillende producten op de markt. Ze zijn ook efficiënt te gebruiken voor daken met veel dakkapellen en dakramen, omdat de dakpannen kleiner zijn dan panelen.
Voordelen
Met PV-dakpannen vallen de zonnepanelen op het dak nauwelijks meer op. De dakpannen zijn nu nog wel duurder dan gewone panelen. De kosten zijn rond de € 300 voor iedere m2 met montage. Je brengt ze in één handeling samen met de rest van het dak aan. Hierdoor zijn er geen extra kosten voor steigers, bevestigingsmaterialen en – natuurlijk – dakpannen. De dakpannen produceren voor lange tijd energie. Meerdere producenten verzekeren dat ook na 25 jaar de opbrengst niet meer dan 20% daalt.
PV-gevelpanelen
Bij PV-gevelpanelen worden PV-panelen aan de gevel gecombineerd met reflecterende vlakken. Hierdoor komt er meer lichtinval op de naar boven gerichte zonnecellen. Vanaf de grond zijn ze niet te zien.
Techniek
De zonnegevel bestaat uit bouwelementen met:
- een aluminium frame
- cassettes
- een zonnepaneel
- een decoratief gevelpaneel
Het zonnepaneel is gericht naar de zon. Het gevelpaneel (van aluminium, trespa, hout et cetera) is wel zichtbaar vanaf de grond. Het reflecteert extra licht richting het paneel. De gevelplaten zijn er in verschillende kleuren en materialen voor maximale ontwerpvrijheid.
Voordelen
Door reflecterende lichtinval op de zonnecellen is het rendement per paneel hoger. Dat is tot 120% ten opzichte van standaard panelen. Dit is bijna een verdubbeling ten opzichte van verticale panelen. De modulaire opbouw zorgt voor eenvoudige installatie.
Toepassing
PV-gevelpanelen zijn speciaal ontwikkeld voor gevels.
Gekleurde PV-gevelbekleding
Meer producenten bieden zonnepanelen en gevelbekleding ineen aan. Het zonnepaneel is er in verschillende kleuren en afwerkingen. De panelen zijn daarmee visueel een onderdeel van de gevel.
Techniek
Met printtechnieken worden foto’s en texturen op zonnepanelen geprint. Zoals hout, baksteen of marmer. Door kleine stippen op de panelen te printen, wordt zo veel mogelijk licht doorgelaten. Naast printtechnieken is een interferentiefilter ook te gebruiken. Dit filter weerkaatst bepaalde kleuren dankzij meerdere dunne lagen. Het mooie (esthetische) ontwerp levert wel in qua opwekvermogen. Deze zonnepanelen leveren ongeveer 40 à 50 Wp/m2 aan rendement in.
Toepassing
De geprinte afwerking is voor alle plekken waar esthetiek belangrijk is. De printtechnieken zijn onderdeel van het gebouwontwerp. Verschillende leveranciers, architecten en toeleveranciers specialiseren zich in het integrale ontwerp van energieopwekkende designgevels. Een (deel van de) gevel benut daarmee de mogelijkheden van PV en esthetiek maximaal. Panelen van 60 tot 300 cm zijn daarvoor geschikt.
Doorzichtige PV-ramen
De sector werkt al lang aan zo transparant mogelijke PV voor raamtoepassingen. Ook de ramen waarin cellen zichtbaar zijn, worden steeds efficiënter en breder toegepast. Naast panelen die het licht afbuigen naar het kozijn met daarin de PV-cellen.
Techniek
De ramen bestaan uit 2 glasplaten met daartussen gelamineerde zonnecellen. De afstand tussen de zonnecellen kan variëren. Een grotere afstand levert meer lichtdoorlatendheid op, maar verlaagt het vermogen. De ramen kunnen ook als dubbel of triple worden uitgevoerd. Dit kan eventueel in combinatie met een zonwerende coating.
Toepassing
Doorzichtige PV-ramen worden onder meer in glazen daken (zoals atria), kassen, ramen, gevels en afdaken gebruikt. Het is interessant omdat het een duidelijk zichtbare toepassing is. Dit geldt in het bijzonder voor eigenaars die willen laten zien dat zij duurzaam zijn. Voor ontwikkelaars biedt het de mogelijkheid om meer energieopwekkend vermogen aan een gebouw toe te voegen. Ze voldoen daarmee aan de steeds strengere bouw- en ontwikkeleisen.
Voordelen
Zonnecellen die als maatwerk in glaspartijen kunnen worden verwerkt, geven de architect vrijheid. Die kan de vorm, lichtdoorlatendheid, kleur en elektriciteitsopbrengst daardoor bepalen. De panelen verlagen ook de warmtelast van atria en glasgevels. Dat scheelt in de koeling.
Bi-facial PV
Bi-facial zonnepanelen zijn zonnepanelen die aan beide kanten licht opvangen. Dit verhoogt de energieopbrengst tot ongeveer 10 à 30%. Interessant voor toepassingen waarbij licht komt op 2 kanten van de panelen.
Techniek
Bi-facial of aan 2 kanten werkende zonnepanelen hebben aan de achterkant een glasplaat of transparante folie. De panelen wekken daarmee ook met het licht van de achterkant elektriciteit op.
Toepassing
Bi-facial systemen zijn geschikt voor verticale en horizontale toepassingen. Hierdoor kunnen de panelen op veel verschillende manier gebruikt worde, zoals:
- zonweringen aan de gevel;
- landbouwafrasteringen;
- solar carports (met PV overdekte parkeerterreinen).
Op verschillende plaatsen in Nederland zijn nu solarcarports of solarveranda’s gebouwd. Hierbij is steeds vaker gekozen voor bi-facial panelen. Eind 2020 is gestart met de bouw van solarcarports op het terrein van Lowlands in Biddinghuizen; 35 MWp met bi-facial PV.
Voordelen
Bi-facial zonnepanelen vangen meer licht op. Daarnaast hebben veel bi-facial zonnepanelen een hoge gevoeligheid voor zon. Daarmee hebben ze ook bij minder zonlicht nog een relatief hoog rendement.
Meer innovatie
Kijkt u ook eens op onderstaande pagina's voor meer innovatieve toepassingen met zonne-energie voor bijvoorbeeld daken en gevels.
Vragen over zonne-energie?
- Ministerie van Economische Zaken en Klimaat
