Combitracks in 9 vragen en antwoorden
Combitracks is een nieuwe manier van werken. Overheid en bedrijfsleven werken samen aan projecten in 14 opkomende markten. Zo vergroten we samen kansen voor Nederlandse ondernemers. Wat houden die combitracks precies in? Hieronder leggen we de aanpak van de combitracks uit in 9 veelgestelde vragen.
Deze Q&A legt alles zo helder mogelijk uit én geeft hier en daar voorbeelden van al lopende combitracks. Heeft u na het lezen toch nog vragen? Neem dan contact op met onze adviseurs.
Een combitrack is ondernemen met impact in opkomende markten.
Denk bij een combitrack aan een gecombineerde meerjarige sectoraanpak. Overheid, bedrijven, kennisinstellingen en maatschappelijke organisaties – in Nederland én in de opkomende markten – slaan de handen ineen om met elkaar (zakelijke) kansen te verzilveren. En samen oplossingen te bieden voor lokale uitdagingen in vergroening en digitalisering.
Een combitrack bestaat uit meerdere projecten en regelingen. Die worden gecombineerd ingezet binnen een sector. Ze dragen bij aan het verbeteren van de export- en investeringspositie van Nederlandse ondernemers, het versterken van de sector en meer economische ontwikkeling in deze landen. Bijvoorbeeld door het creëren van waardig werk.
Deze meerjarige sectoraanpak wordt in 14 opkomende markten in Afrika, Azië en Zuid-Amerika opgetuigd. Hier zijn meer dan 20 combitracks gestart. Bekijk voor meer informatie onze overzichtspagina.
Abel Neering, programmacoördinator bij RVO voor de combitracks: "Dit is een nieuwe manier van werken."
Tuinbouw blijkt voor Nederland een van de meest kansrijke sectoren in opkomende markten. Nederland heeft veel kennis, kunde en technologie die kan bijdragen aan het versterken van de tuinbouwsector wereldwijd. Daarom zijn diverse combitracks opgezet rondom de kansen in de lokale tuinbouwsector.
Combitracks met de focus op tuinbouw:
Ambassades en RVO maken plannen voor de combitracks. Dat doen ze samen met bedrijven, kennisinstellingen en maatschappelijke organisaties uit Nederland en de partnerlanden.
Sinds 2024 worden de combitracks stapsgewijs uitgevoerd. Elke combitrack heeft zijn eigen aanpak en tijdspad, maar duurt altijd meerdere jaren. Het is de bedoeling om een duurzame samenwerking op te zetten, ook voor de periode erna.
Abel Neering: "De combitrack-projecten omvatten missies, evenementen, studies, capaciteitsopbouw, Impact Clusters, en nog veel meer."

"Nederlandse kennis en expertise kunnen een mooie match zijn met de ambities in Colombia zelf."
Ondernemers en bedrijven spelen een centrale rol binnen de combitracks. Elke combitrack heeft als doel om Nederlandse oplossingen te bieden voor lokale uitdagingen. Die oplossingen komen van Nederlandse bedrijven. Maar de behoefte is anders en er is verschillende kennis nodig (zie ook vraag 7).
Een doel is ook om het zakendoen in dat land, en in de geselecteerde sector, voor Nederlandse en lokale bedrijven eenvoudiger te maken. Denk aan het lokaal versterken van een relevante beroepsopleiding of verbeteren van de regelgeving. De input van bedrijven die ondernemen in deze markten is hierbij van groot belang.
Interesse in een combitrack?
Onze experts gaan graag met u in gesprek. Bespreek uw mogelijkheden!
Door deze aanpak komen er meer internationale kansen voor ondernemers. Denk daarbij aan zaken als:
- Meerjarige steun bij het verzilveren van kansen in 14 opkomende markten.
- Het eenvoudiger maken van het zakendoen in een land en het wegnemen van drempels.
- Hulp bij het inzetten van verschillende regelingen van RVO, Invest International en Atradius.
- Werken aan oplossingen op maat.
- Uitbreiding van het zakelijke netwerk.
De investeringen dragen ook bij aan maatschappelijke en economische vooruitgang in de combitrack-landen. Een win-winsituatie dus!
Een voorbeeld van de situatie in Nigeria geeft weer hoe een combitrack globaal werkt:
- Ondernemers en ambassade signaleren een uitdaging/kans
De tuinbouw in Nigeria gebruikt door gebrek aan elektriciteit dure dieselgeneratoren. Deze zijn vervuilend en diesel is kostbaar. - Nederlandse bedrijven bieden oplossingen
Nederlandse bedrijven introduceren off-grid zonne-energieoplossingen aan Nigeriaanse ondernemers. Door marktstudies, handelsmissies, en consortiumvorming met Nederlandse en lokale partners krijgen Nederlandse ondernemers toegang tot de lokale markt. - Versterken van lokale sector en creëren van randvoorwaarden
Tegelijkertijd werken we aan het verbeteren van toegang tot betrouwbare zakenpartners (via de Solar Marketplace), toegang tot financiering en het opleiden van jongeren als onderhoudstechnici, samen met kennisinstellingen. Hierdoor krijgen zij waardig werk. - Zakelijke oplossingen op lange termijn
De tuinbouwsector krijgt verbeterde toegang tot schone en betaalbare energie. En er liggen kansen voor opschaling van zonne-energieoplossingen in en buiten de tuinbouwsector.
Meer weten? Lees meer over de kansen bij Solar Nigeria.
"Als de eerste investeringen in infrastructuur en samenwerking zijn gedaan, hebben we een soort springplank voor het Nederlandse bedrijfsleven."

Wies van Leeuwen (business development coach voor India en Bangladesh) vertelt dat maatwerk heel belangrijk is bij de combitracks. "In ieder land en iedere tuinbouwsector zijn er andere uitdagingen."
Een paar voorbeelden:
- India zoekt onder meer versterking op het gebied van kenniscentra en trainingen van telers.
- Bangladesh wil onder andere meer low- en midtech-oplossingen en -verbeteringen in post-oogstprocessen.
- Egypte wenst meer lokale werkgelegenheid en klimaat- en waterslimme landbouw.
Ook ondernemers kunnen input geven voor uitdagingen in de tuinbouwsector in opkomende markten.
Feedback van ondernemers is heel belangrijk bij de ontwikkeling van de combitracks. Ze worden immers samen met ondernemers (en lokale stakeholders) ontwikkeld.
De teams achter de combitracks zijn ook benieuwd naar uw input. Bekijk welke combitrack bij u past en ga in gesprek met onze experts!
Er is één groot verschil met andere overheidsprojecten. En dat is dat via de combitracks de Nederlandse overheid en ondernemers zich voor meerdere jaren gezamenlijk focussen op de combinatie zakelijke kansen en lokale economische ontwikkeling.
Hierbij dragen meerdere projecten bij aan dezelfde doelstelling(en).
Abel Neering: "Het mooie aan combitracks is dat door het combineren van verschillende projecten meerwaarde wordt gecreëerd: 1+1=3!"

"We richten ons in eerste instantie op bedrijven. Die hebben nu eenmaal wat meer financiële mogelijkheden, bijvoorbeeld om minigrids te leasen. Maar er zijn ook ontwikkelaars van zonne-energie die dorpen en gemeenschappen aansluiten."
Interesse in combitracks?
Onze experts gaan graag met u in gesprek. Bespreek uw mogelijkheden!

- Ministerie van Buitenlandse Zaken