OLEV: Spionage

Laatst gecontroleerd op:
27 juni 2024
Gepubliceerd op:
13 juni 2024

Nederland is een van de meest ontwikkelde landen in de wereld op het gebied van economie, wetenschap en techniek. Dat maakt ons een doelwit voor landen die technologie en kennis willen stelen. Uit onderzoek blijkt bijvoorbeeld dat de Nederlandse topsectoren regelmatig doelwit zijn van spionage vanuit andere landen.

Wat is spionage?

Als ondernemer krijgt u mogelijk te maken met spionage. Spionage is het stiekem verzamelen van informatie of voorwerpen zoals producten of machines. Het doel van spionage? Dit kan zijn het verkrijgen van informatie over de politieke of economische situatie in een land, maar ook diefstal van technologie en kennis. Dit kan de economische veiligheid van Nederland bedreigen.

Informatie verkrijgen op economisch- en technisch-wetenschappelijk gebied is een van de belangrijkste taken van veel inlichtingendiensten. Landen doen het om een economische en technologische achterstand in te halen of om hun concurrentiepositie te verbeteren.

Verschillende spionagemethoden

Inlichtingendiensten spioneren op verschillende manieren. Het gebeurt veel digitaal: computers worden gehackt om (ongezien) informatie te stelen. Bedrijven in de hightech-, chemie- en energiesectoren krijgen regelmatig te maken met spionage.

Een andere manier van buitenlandse inlichtingendiensten is spionage via sociale media, zoals Facebook, Instagram of LinkedIn. Heeft u een uitnodiging op sociale media gekregen en twijfelt u of dit verzoek van een eerlijk persoon komt? Lees hoe u hier mee om kunt gaan.

Spionage gebeurt ook nog steeds op de klassieke manier: contact zoeken met personen om via hen toegang te krijgen tot informatie. Medewerkers van inlichtingendiensten zoeken naar gesprekspartners met interessante informatie, zoals wetenschappers of ondernemers. Ook mensen in ondersteunende functies zijn interessant voor inlichtingendiensten, omdat ook zij soms toegang hebben tot vertrouwelijke informatie.

Risico’s van spionage voor de economische veiligheid

Als door spionage innovatieve kennis en technologie worden gestolen die in ons land ontwikkeld en gefinancierd zijn, tast dat ons verdienmodel aan. Dat is slecht voor onze internationale concurrentiepositie. Spionage is dus een ernstige bedreiging voor uw onderneming, en breder: voor de Nederlandse economische veiligheid en welvaart.

Spionage kan uw concurrentiepositie en de continuïteit van uw bedrijf schaden. Als andere buitenlandse entiteiten toegang hebben tot uw vertrouwelijke informatie, heeft dit gevolgen voor de financiële positie van uw bedrijf. Bijvoorbeeld: als blauwdrukken en unieke apparatuur worden gekopieerd, hoeft het land dat spioneert de (hoge) onderzoeks- en ontwikkelingskosten van uw product niet meer zelf te betalen. Dat leidt er mogelijk toe dat uw bedrijf minder producten verkoopt en de concurrentiestrijd met het buitenlandse bedrijf niet (meer) aankan.

Hoe u te maken kunt krijgen met spionage

Effectieve spionage is helaas onzichtbaar. Professionele inlichtingsdiensten doen enorm hun best om hun activiteiten en successen te verbergen. Buitenlandse inlichtingenfunctionarissen doen zich bijvoorbeeld voor als diplomaat, student, wetenschapper, journalist of zakenman. Zo krijgen zij op een niet-verdachte manier toegang tot interessante politieke, zakelijke en wetenschappelijke kringen.

Vooral mensen die werken voor een organisatie met toegang tot unieke of gevoelige informatie zijn kwetsbaar voor benaderingen. Misschien heeft u kennis of bevindt u zich in een positie die interessant is voor buitenlandse inlichtingendiensten? U weet misschien meer dan u denkt.

Inlichtingendiensten zijn ook niet alleen geïnteresseerd in 'officiële' bedrijfsgeheimen. Vertrouwelijke informatie is soms af te leiden uit meerdere, relatief toegankelijke, losse stukjes informatie, zoals klanten- en personeelsbestanden. Betalingsgegevens uit uw administratie vertellen, in combinatie met informatie over uw leveranciers en afnemers, misschien wel iets over uw (geheime) bedrijfsstrategie.

Meer weten?

Wilt u meer weten over wat u kunt doen om de risico’s op spionage voor uw bedrijf te beperken? Lees deze brochure van de AIVD en de MIVD. Hierin wordt dieper ingegaan op de kwetsbaarheden en risico’s van spionage voor uw bedrijf en de maatregelen die u kunt nemen om de belangen van uw bedrijf beter te beschermen.

Hulp nodig?

  • Wilt u een melding doen van (vermoedens van) spionage of ongewenste beïnvloeding? Neem dan contact op met de AIVD. U kunt de AIVD bereiken op het nummer 079 320 50 50.
  • Bedrijven met een ABDO-autorisatie kunnen ook contact opnemen met het Bureau Industrieveiligheid van de MIVD.

Vragen over economische veiligheid?

Neem contact met ons op

In opdracht van:
  • Ministerie van Economische Zaken en Klimaat
Bent u tevreden over deze pagina?