Ondiepe bodemenergie - open systemen

Uitvoeringsvormen zijn:

• Doublet
• Recirculatie
• Monobron

In de winter wordt het gebouw verwarmd met een warmtepomp die warmte onttrekt aan het opgepompte grondwater. Dat koelt af en wordt weer teruggepompt in de bodem. In de zomer wordt dit afgekoelde water (± 7 °C) rondgepompt en gebruikt als passieve koeling. Het daardoor opgewarmde water wordt teruggebracht als de warme bron. De temperatuur van de warmtebron is maximaal 15-20°C. De temperatuur van het water dat geïnjecteerd is, is maximaal 25°C.

Vergunning warmte-koudeopslagsysteem (WKO)

Door gebruik te maken van de bodem als opslagmedium kan er een besparing aan primaire energie van 50% worden bereikt. Voor piekbelastingen wordt bij grotere installaties vaak bijgestookt met een kleine gasketel. Om optimaal te draaien wordt de warmte uit de warmtepomp toegepast in laag temperatuur systemen in vloerverwarming of vergelijkbare systemen. De koude wordt veelal op zo hoog mogelijke temperaturen ingezet.

Voor het toepassen van een warmte-koudeopslagsysteem is een vergunning nodig op basis van de Waterwet.

Warmte-koudeopslag is vooral geschikt voor grotere utiliteitsgebouwen als ziekenhuizen en kantoren of winkelcomplexen, glastuinbouw en industrieterreinen. Open systemen hebben een aanzienlijke uitstraling (vooral wijzigingen van de grondwaterstroming) op het omringende grondwater tot enkele tientallen meters. Deze uitstraling is veelal groter dan het eigen perceel, zodat interferentie met nabijgelegen systemen kan optreden.

Door een goede dimensionering van de capaciteiten valt de invloed van de bron op de omgeving aanzienlijk te beperken. Daarmee worden ook toepassingen in binnenstedelijke gebieden haalbaar. Dit kan ook door andere concepten te kiezen zoals:

• monobron
• gesloten bodembronnen
• gasgedreven warmtepompen

Stand van de techniek

Warmte-koudeopslag is een volwassen technologie die ontwikkeld is in het begin van de jaren negentig. De techniek is marktrijp, commercieel aantrekkelijk en toepasbaar zonder subsidie.

Marktontwikkeling

Door onze bijzondere bodem met veel geschikte grondwaterlagen - en door bewuste stimulering - ligt in Nederland de nadruk op grote open systemen. De markt voor bodemenergie groeit sterk, met meer dan 10% per jaar maar vlakt de laatste jaren wel af (zie CBS Statline, met trefwoord bodemenergie). Die groei verschilt echter per sector.

• Utiliteitsbouw: Warmte-koudeopslag is een bewezen techniek, die in meer dan de helft van de markt bij nieuwbouw standaard wordt toegepast.
• Glastuinbouw: Het gebruik van open systemen neemt daar momenteel een vlucht.
• Industrie: Warmte-koudeopslag kan ook hier worden toegepast. (Zie onderstaande download)

Wat levert warmte-koudeopslag op?

De kwaliteit van het ontwerp en de aanleg, de bodemgesteldheid, de specifieke energievraag en de energieprijzen bepalen per project of warmte-koudeopslag al dan niet economisch rendabel is. Meestal is dat wel het geval. Door combinatie van energieopslag met andere functies (zoals drinkwaterwinning) kunt u extra geld besparen.

Beheer WKO

Met goed beheer van uw warmte-koudeopslag haalt u het maximale rendement uit de installatie. Dit kan per jaar tienduizenden euro's schelen op de energiekosten. Goed beheer van een warmte-koudeopslag vraagt tijd en kennis, veel meer dan bij een HR-ketel en een koelmachine. In de factsheet (download onderaan de pagina) leest u waarop u moet letten, welke punten van belang in uw WKO-installatie om het beste eruit te halen. Met goed beheer kunt u ook eenvoudiger aan de wettelijke eisen voor WKO's voldoen.

Indicatie van de financiële rentabiliteit van warmte-koudeopslag per gebruiksdoel:

Netwerken en links

Netwerken en links

Downloads