Vierhoornantilope
Dit dier staat niet op de huis- en hobbydierenlijst.
Hieronder leest u de beoordeling over dit dier.
Algemene informatie
| Familie | Bovidae |
|---|---|
| Subfamilie | Bovinae |
| Genus | Tetracerus |
| Soort | Tetracerus quadricornis |
| Gedomesticeerd | Nee |
| Kruising | Nee |
| Volwassen grootte |
|
| Gewicht | 15-25 kg |
| Dieet | Herbivoor |
| Natuurlijke leefomgeving |
|
| Levensverwachting | 10-17 jaar gevangenschap |
| IUCN-status | “Vulnerable” |
| CITES | Vermeld op bijlage C (Nepal) |
Risicoklasse F
Vierhoornantilopen zijn in staat ernstige letselschade te veroorzaken bij de mens. Daarnaast zijn in vier risicocategorieën voor “gezondheid en welzijn dier” één of meerdere risicofactor(en) vastgesteld. Om deze redenen valt de vierhoornantilope onder risicoklasse F.
Samenvatting beoordeling van de vierhoornantilope
Indien er sprake is van één of meerdere relevante ernstige zoönose(n) die slechts met gespecialiseerde maatregelen beheersbaar is/zijn wordt de risicofactor aangekruist (!), maar telt deze niet mee in de eindscore. Indien er sprake is van een relevante ernstige zoönose die niet of nauwelijks beheersbaar is of er sprake is van risico op ernstige letselschade komt de diersoort direct onder risicoklasse F te vallen (XF). Indien de risicofactor van toepassing is, wordt deze aangekruist (X).
| Risicocategorie | Van toepassing | Toelichting |
|---|---|---|
| Zoönosen | ! (signalerend) | Er is geen wetenschappelijke literatuur gevonden over het aan- of afwezig zijn van (zeer) hoogrisico zoönotische pathogenen, maar bij de sympatrische soort binnen dezelfde stam (Boselaphini) zijn Mycobacterium tuberculosis complex, Leptospira interrogans en het rabiësvirus aangetoond. Dit leidt tot een signalerende toepassing van deze risicocategorie. |
| Letselschade | XF | Bij vierhoornantilopen is er gevaar op zeer ernstig letsel bij de mens, waardoor de vierhoornantilope direct onder risicoklasse F valt. |
| Risicocategorie | Van toepassing | Toelichting |
|---|---|---|
| Voedselopname | X |
|
| Ruimtegebruik/veiligheid | X |
|
| Thermoregulatie | X | De vierhoornantilope is aangepast aan een tropisch klimaat. |
| Sociaal gedrag | X | Vierhoornantilopen hebben een lineaire dominantiehiërarchie. |
Beoordeling per risicofactor
Risico's voor de mens
| Risicofactor | Van toepassing | Toelichting |
|---|---|---|
| LG1 | ! (signalerend) | Er is geen wetenschappelijke literatuur gevonden over het aan- of afwezig zijn van (zeer) hoog-risico zoönotische pathogenen, maar bij de sympatrische soort binnen dezelfde stam (Boselaphini) zijn Mycobacterium tuberculosis complex (Priya et al., 2014; Thapa et al., 2015), Leptospira interrogans (Rao, 2011) en het rabiësvirus (Chandrasekhar Reddy et al., 2015) aangetoond. Dit leidt tot een signalerende toepassing van deze risicocategorie. |
| Risicofactor | Van toepassing | Toelichting |
|---|---|---|
| LG2 | XF |
De vierhoornantilope weegt 15-25 kg en de mannetjes beschikken over vier scherpe hoorns van 9,1-10,6 cm (voor) en 3,8-4,9 cm (achter). Tamme mannetjes kunnen zich gedurfd gedragen in gevangenschap en ernstig letsel veroorzaken bij de mens door aan te vallen met de hoorns (Lesie & Sharma, 2009). Gezien de grootte, morfologie en het gedrag van vierhoornantilopen kunnen ze zeer ernstig letsel bij de mens veroorzaken, waardoor de vierhoornantilope direct onder risicoklasse F valt. |
Risico's voor dierenwelzijn/diergezondheid
| Risicofactor | Van toepassing | Toelichting |
|---|---|---|
| V1 | X | De vierhoornantilope is een mixed-feeder, die voornamelijk browse-materiaal eet (Groves et al., 2011; Mendoza & Palmqvist, 2007; Sharma et al., 2009). Deze risicofactor is daarom van toepassing. |
| V2 | X | De vierhoornantilope heeft hypsodonte kiezen (Groves et al., 2011; Mendoza & Palmqvist, 2007). Deze risicofactor is daarom van toepassing. |
| V3 | X | De vierhoornantilope is schemer- en nachtactief (Groves et al., 2011). Vierhoornantilopen spenderen een groot deel van de actieve tijd aan foerageren tot op 90% van de actieve tijd tijdens de schemering (Baskaran et al., 2011). Vierhoornantilopen zijn herkauwende mixed-feeders met een hoge passeersnelheid in de pens, waardoor frequent foerageren noodzakelijk is (Hofmann, 1989). Deze risicofactor is daarom van toepassing. |
| V4 | Het dieet van vierhoornantilopen bestaat uit kruidenplanten, struiken, gebladerte, vruchten, bloemen, peulvruchten en grassen (Groves et al., 2011). Deze risicofactor is daarom niet van toepassing. |
| Risicofactor | Van toepassing | Toelichting |
|---|---|---|
| R1 | Vierhoornantilopen hebben een kleine homerange (Baskaran et al., 2011; Sharma et al., 2009; Sharma et al., 2013). Vierhoornantilopen hebben exclusieve home ranges en zijn mogelijk territoriaal (Groves et al., 2011; Krishna et al., 2009). Vierhoornantilopen markeren middels hun preorbitale geurklier, defeceren herhaaldelijk op eenzelfde locaties en hebben latrines verspreid over hun home range die fungeren als sociale ontmoetingsplaats (Groves et al., 2011; Leslie & Sharma, 2009). Vierhoornantilopen hebben een kleine home range. Deze risicofactor is daarom niet van toepassing. | |
| R2 | X | De jongen van vierhoornantilopen gebruiken een beschutte verstopplaats (Groves et al., 2011; Leslie & Sharma, 2009). Deze risicofactor is daarom van toepassing. |
| R3 | X | Vierhoornantilopen zijn schuwe dieren, hebben een delicate bouw en hebben een sterke primaire vluchtreactie (Groves et al., 2011; Leslie & Sharma, 2009). Deze risicofactor is daarom van toepassing. |
| R4 | Vierhoornantilopen gebruiken geen holen of kuilen (Groves et al., 2011). Deze risicofactor is daarom niet van toepassing. | |
| R5 | Voor vierhoornantilopen zijn er geen specifieke omgevingselementen essentieel (Groves et al., 2011). Deze risicofactor is daarom niet van toepassing. |
| Risicofactor | Van toepassing | Toelichting |
|---|---|---|
| T1 | X |
Vierhoornantilopen leven in een tropisch klimaat (Groves et al., 2011; Schultz, 2005; Sharma et al., 2013). De gemiddelde minimumtemperatuur de droge tropische bossen van India waar vierhoornantilopen voorkomen is 19 °C (met een uiterste minimumtemperatuur van 8 °C) en de gemiddelde maximumtemperatuur is 33 °C (met een uiterste maximumtemperatuur van 43 °C). De gemiddelde jaarlijkse neerslaghoeveelheid is 600 mm en de gemiddelde luchtvochtigheid is 60% (Meteoblue, 2021; Schultz, 2005). De vierhoornantilope is aangepast aan een tropisch klimaat. Deze risicofactor is daarom van toepassing. |
| T2 | Uit gedetailleerd gedragsonderzoek is niet gebleken dat vierhoornantilopen gebruik maken van een speciale zoel-, koel- of opwarmplaats (Groves et al., 2011; Leslie & Sharma, 2009). Deze risicofactor is daarom niet van toepassing. | |
| T3 | Vierhoornantilopen zijn jaarrond actief (Groves et al., 2011). Deze risicofactor is daarom niet van toepassing. |
| Risicofactor | Van toepassing | Toelichting |
|---|---|---|
| S1 | Vierhoornantilopen hebben een polygame leefwijze (Sharma et al., 2007). Deze risicofactor is daarom niet van toepassing. | |
| S2 | X | Vierhoornantilopen leven solitair of in kleine groepen tot zes individuen bestaande uit 1-2 vrouwtjes met nakomelingen (Groves et al., 2011; Krishna et al., 2009). Individuen nemen een onderdanige, knielende positie aan wanneer zij worden benaderd door een dominante soortgenoot. Vrouwtjes knielen voor mannetjes en jongere individuen knielen voor oudere individuen (Sharma et al., 2009). Er is sprake van een lineaire dominantiehiërarchie. Deze risicofactor is daarom van toepassing. |
| S3 | Vrouwtjes zijn vanaf 18-36 maanden geslachtsrijp, kunnen één keer per jaar werpen en hebben een postpartum oestrus. Vrouwtjes zijn 233-246 dagen drachtig en krijgen per worp 12 jongen. Vierhoornantilopen kunnen zich jaarrond voortplanten met een geboortepiek in september-februari afhankelijk van de populatie. Enkele populaties hebben een paarseizoen van augustus-mei of januari-april (Dubost et al., 2019; Groves et al., 2011). Vierhoornantilopen hebben geen grote kans op overbevolking. Deze risicofactor is daarom niet van toepassing. |
Verwijzingen
Baskaran, N., Kannan, V., Thiyagesan, K. & Desai, A. A. (2011). Behavioural ecology of four-horned antelope (Tetracerus quadricornis de Blainville, 1816) in the tropical forests of southern India. Mammalian Biology. 76. 741-747.
Chandrasekhar Reddy, R. V., Mukherjee, F., Rana, S. K., Kanani, A., Surendra, K. S., Subramanian, B. M., Sharma, G. K. & Villupanoor, S. A. (2015). Rabies virus infection in domestic buffaloes and wild animals in India. Journal of Advanced Veterinary Research. 5(2). 68-83.
Dubost, G., Labes, S. & Lutz, A. (2019). Current data on the reproduction of four-horned antelope Tetracerus quadricornis in zoological parks. Journal of Threatened Taxa. 11(3). 13295-13303.
Groves, C. P., Leslie Jr., D. M., Huffman, B. A., Valdez, R., Habibi, K., Weinberg, P. J., Burton, J. A., Jarman, P. J. & Robichaud, W. G. (2011). Family Bovidae (Hollow-horned Ruminants). In D. E. Wilson & R. A. Mittermeier, Handbook of the mammals of the world (pp. 444-779). Barcelona: Lynx Edicions.
Hofmann, R. R. (1989). Evolutionary steps of ecophysiological adaptation and diversification of ruminants: a comparative view of their digestive system. Oecologia. 78. 443-457.
Krishna, Y. C., Clyne, P. J., Krishnaswamy, J. & Kumar, N. S. (2009). Distributional and ecological review of the four horned antelope, Tertacerus quadricornis. Mammalia. 73. 1-6.
Leslie Jr., D. M. & Sharma, K. (2009). Tetracerus quadricornis. Mammalian Species. 843. 1-11.
Mendoza, M. & Palmqvist, P. (2007). Hypsodonty in ungulates: an adaptation for grass consumption or for foraging in open habitat? Journal of Zoology. 274. 134-142.
Meteoblue. (2021). Gir Forest National Park, India. Opgehaald van Meteoblue: https://www.meteoblue.com/en/weather/historyclimate/weatherarchive/21.1… ia%2FCalcutta?fcstlength=1y&year=2020&month=2.
Priya, D. G., Sanunda, P., Khorajiya, J. H., Ghodasara, D. J., Joshi, B. P. & Prajapati, K. S. (2014). A case report of generalized tuberculosis in a captive nilgai (Boselaphus tragocamelus). Zoo's Print. 29(10). 17-18.
Rao, K. P. (2011). Bio-secure feed store at Kanpur Zoological Park. Zoo's Print. 16(7). 1-3.
Schultz, J. (2005). The ecozones of the world, the ecological divisions of the geosphere. Aachen, Germany: Springer.
Sharma, K., Chundawat, R. S., van Guisen, J. & Rahmani, A. R. (2013). Understanding the patchy distribution of four-horned antelope Tetracerus quadricornis in a tropical dry deciduous forest in Central India. Journal of Tropical Ecology. 1-10.
Sharma, K., Rahmani, A. R. & Chundawat, R. S. (2007). Ecological Studies on the Four-horned Antelope Tetracerus quadricornis in a Tropical Dry Forest. Final Report. Bombay Natural History Society. Pp. 153.
Sharma, K., Rahmani, A. R. & Chundawat, R. S. (2009). Natural history observations of the four-horned antelope Tetracerus quadricornis. Journal of the Bombay Natural History Society. 106(1). 72-82.
Thapa, J., Nakajima, C., Maharjan, B., Poudel, A. & Suzuki, Y. (2015). Molecular characterization of Mycobacterium orygis isolates from wild animals of Nepal. Japanese Journal of Veterinary Research. 63(3). 151-158.
