Acacia rat
Dit dier staat niet op de huis- en hobbydierenlijst.
Hieronder leest u de beoordeling over dit dier.
Algemene informatie
| Familie | Muridae |
|---|---|
| Subfamilie | Murinae |
| Genus | Thallomys |
| Soort | Thallomys paedulcus |
| Gedomesticeerd | Nee |
| Kruising | Nee |
| Volwassen grootte |
|
| Gewicht | 32-116 g |
| Dieet | Herbivoor |
| Natuurlijke leefomgeving |
|
| Levensverwachting | 1 jaar |
| IUCN-status | "Least concern" |
| CITES | Niet vermeld |
Risicoklasse E
Bij de acacia rat zijn in vier risicocategorieën voor “gezondheid en welzijn dier” één of meerdere risicofactor(en) vastgesteld. Hierdoor valt de acacia rat in risicoklasse E.
Samenvatting beoordeling van de Acacia rat
Indien er sprake is van één of meerdere relevante ernstige zoönose(n) die slechts met gespecialiseerde maatregelen beheersbaar is/zijn wordt de risicofactor aangekruist (!), maar telt deze niet mee in de eindscore. Indien er sprake is van een relevante ernstige zoönose die niet of nauwelijks beheersbaar is of er sprake is van risico op ernstige letselschade komt de diersoort direct onder risicoklasse F te vallen (XF). Indien de risicofactor van toepassing is, wordt deze aangekruist (X).
| Risicocategorie | Van toepassing | Toelichting |
|---|---|---|
| Zoönosen | ! (signalerend) | Er is geen wetenschappelijke literatuur gevonden over het aan- of afwezig zijn van (zeer) hoog-risico zoönotische pathogenen. Bij de aanverwante en sympatrische soort binnen dezelfde subfamilie (Murinae) de Afrikaanse dwergmuis (Mus minutoides) zijn de hoog-risico zoönotische pathogenen het rabiësvirus en Yersinia pestis aangetoond. Dit leidt tot een signalerende toepassing van deze risicofactor. |
| Letselschade | In deze risicocategorie is de risicofactor niet van toepassing. |
| Risicocategorie | Van toepassing | Toelichting |
|---|---|---|
| Voedselopname | X |
|
| Ruimtegebruik/veiligheid | X |
|
| Thermoregulatie | X | De acacia rat is aangepast aan een tropisch klimaat. |
| Sociaal gedrag | X | Acacia ratten hebben een grote kans op overbevolking. |
Beoordeling per risicofactor
Risico's voor de mens
| Risicofactor | Van toepassing | Toelichting |
|---|---|---|
| LG1 | ! (signalerend) | Er is geen wetenschappelijke literatuur gevonden over het aan- of afwezig zijn van (zeer) hoog-risico zoönotische pathogenen. Bij de aanverwante en sympatrische soort binnen dezelfde subfamilie (Murinae) de Afrikaanse dwergmuis (Mus minutoides) zijn de hoog-risico zoönotische pathogenen het rabiësvirus (Olayemi et al., 2018; Yadouleton et al., 2019) en Yersinia pestis (Dubyanskiy & Yeszhanov, 2016; Makundi et al., 2008) aangetoond. Dit leidt tot een signalerende toepassing van deze risicofactor. |
| Risicofactor | Van toepassing | Toelichting |
|---|---|---|
| LG2 | Op basis van de grootte, morfologie en het gedrag van de acacia rat is het niet aannemelijk dat de dieren ernstig letsel zullen veroorzaken bij de mens (Denys et al., 2017). Deze risicofactor is daarom niet van toepassing. |
Risico's voor dierenwelzijn/diergezondheid
| Risicofactor | Van toepassing | Toelichting |
|---|---|---|
| V1 | X | De acacia rat is een herbivore browser die zich vrijwel uitsluitend met jonge bladeren en twijgen van Acaciabomen voedt (Denys et al., 2017). Deze risicofactor is daarom van toepassing. |
| V2 | De acacia rat heeft geen hypsodonte gebitselementen (Denys et al., 2017; Lacher et al., 2016). Deze risicofactor is daarom niet van toepassing. | |
| V3 | X | Er is geen wetenschappelijke literatuur gevonden over hoeveel tijd de acacia rat dagelijks spendeert aan foerageren. De aanverwante soort binnen hetzelfde genus (Thallomys) de zwartstaartrat (T. nigricauda) heeft een overeenkomstig gespecialiseerd dieet en foerageert in de vroege ochtend en late avond. Zwartstaartratten spenderen per dag 6-10 uur aan foerageren (Coleman & Downs, 2010; Eccard et al., 2004; Lovegrove et al., 1991). De acacia rat voedt zich bijna exclusief met acaciabladeren is hier fysiologisch op aangepast (Perrin & Curtis, 1980). Deze risicofactor is daarom van toepassing. |
| V4 | X | Het dieet van acacia ratten bestaat uit jonge bladeren en groene twijgen van acacia’s en zijn hier fysiologisch aan aangepast door het bijna exclusief voeden op acacia bomen (Perrin, 2013a; Perrin, 2013b). Deze risicofactor is daarom van toepassing. |
| Risicofactor | Van toepassing | Toelichting |
|---|---|---|
| R1 | Er is geen wetenschappelijke literatuur gevonden over het home range gebruik van de acacia rat. De aanverwante soort met overeenkomsten in ecologie de zwartstaartrat (T. nigricauda) heeft een home range van 1-10 ha voor mannetjes en 0,03-0,3 voor vrouwtjes. Ze leven in grote groepen en hebben overlappende home ranges (Denys et al., 2017; Eccard et al., 2014). Deze risicofactor is daarom niet van toepassing. | |
| R2 | X | Acacia ratten gebruiken een afgezonderde nestplaats voor het werpen en grootbrengen van jongen (Denys et al., 2017; Perrin, 2013b). Deze risicofactor is daarom van toepassing. |
| R3 | Acacia ratten zijn behendige dieren die arboreaal leven (de Graaff, 1978). Deze risicofactor is daarom niet van toepassing. | |
| R4 | Acacia ratten maken hun nesten in acaciabomen en leven arboreaal (Denys et al., 2017). Deze risicofactor is daarom niet van toepassing. | |
| R5 | X | Acacia ratten leven arboreaal en zijn hier morfologisch op aangepast (Denys et al., 2017; Karantanis et al., 2017). Deze risicofactor is daarom van toepassing. |
| Risicofactor | Van toepassing | Toelichting |
|---|---|---|
| T1 | X |
De acacia rat komt voor in een tropisch klimaat (Child & Taylor, 2016; Denys et al., 2017; Schultz, 2005). De gemiddelde maandelijkse minimumtemperatuur komt niet onder de 18 °C. In de warmste maanden ligt de gemiddelde temperatuur rond de 30 °C met maximum temperaturen van boven de 40 °C. De gemiddelde jaarlijkse neerslaghoeveelheid ligt tussen de 500-1500 mm (Schultz, 2005). Acacia ratten hebben een thermoneutrale zone tussen de 30-36 °C en ondervinden hypothermie vanaf -0,5 °C (Lovegrove et al., 1991). De acacia rat is aangepast aan een tropisch klimaat. Deze risicofactor is daarom van toepassing. |
| T2 | Er zijn geen aanwijzingen in de wetenschappelijke literatuur gevonden voor het gebruik van zoel-, koel-, of opwarmplaatsen. Het gebruik hiervan wordt ook niet aannemelijk geacht omdat de acacia ratten nachtdieren zijn en arboreaal leven (Denys et al., 2017; Perrin, 2013a). Deze risicofactor is daarom niet van toepassing. | |
| T3 | De acacia rat is jaarrond actief (Eccard et al., 2004; Meester & Hallett, 1970). Deze risicofactor is daarom niet van toepassing. |
| Risicofactor | Van toepassing | Toelichting |
|---|---|---|
| S1 | Acacia ratten hebben een polygame leefwijze (Nel, 2013). Deze risicofactor is daarom niet van toepassing. | |
| S2 | G | Er is geen wetenschappelijke literatuur gevonden over de aanwezigheid van een dominantiehiërarchie. De aanverwante soort binnen hetzelfde genus (Thallomys) de zwartstaartrat (T. nigricauda) met overeenkomsten in ecologie leeft in grote groepen of kolonies. Het is onbekend hoe de sociale hiërarchie binnen deze familiegroep of kolonie is georganiseerd (Denys et al., 2017; Eccard et al., 2014). Deze risicofactor kan daarom niet beoordeeld worden. |
| S3 | X | Acacia ratten zijn na 107 dagen geslachtsrijp en hebben een postpartum oestrus, gezien het interval tussen worpen van 26 dagen (Perrin, 2013b). Vrouwtjes krijgen per worp gemiddeld 3 jongen (Denys et al., 2017). Acacia ratten hebben een grote kans op overbevolking. Deze risicofactor is daarom van toepassing. |
Verwijzingen
Child, M. & Taylor, P. (2016). Thallomys paedulcus. The IUCN Red List of Threatened Species 2016. Opgehaald van IUCN: doi:10.2305/IUCN.UK.2016-3.RLTS.T21692A22435824.en
Coleman, J. C. & Downs, C. T. (2010). Daily rhythms of body temperature and activity in free-living Black-tailed Tree Rats (Thallomys nigricauda) along an aridity gradient. Physiology & Behavior. 99. 22-32.
Denys, C., Taylor, P., Burgin, C., Aplin, K., Fabre, P.-H., Haslauer, R., . . . Menzies, J. (2017). Family MURIDAE (TRUE MICE AND RATS, GERBILS AND RELATIVES). In D. Wilson, T. Lacher Jr. & R. Mittermeier, Handbook of the Mammals of the World. Vol. 7. Rodents II (pp. 536-886). Barcelona: Lynx Edicions.
Dubyanskiy, V. & Yeszhanov, A. (2016). Ecology of Yersinia pestis and the epidemiology of plague. Advances in Experimental Medicine and Biology. 918. 101-170.
Eccard, J., Meyer, J. & Sundell, J. (2004). Space Use, Circadian Activity Pattern, and Mating System of the Nocturnal Tree Rat Thallomys nigricauda. Journal of Mammalogy. 85(3). 440-445.
de Graaff, G. (1978). Notes on the Southern African Black-Tailed Tree Rat Thallomys paedulcus (Sundevall, 1846) and its Occurrence in the Kalahari Gemsbok National Park. Koedoe. 21(1). 181-190.
Karantanis, N.-E., Rychlik, L., Herrel, A. & Youlatos, D. (2017). Arboreality in acacia rats (Thallomys paedulcus; Rodentia, Muridae): gaits and gait metrics. Journal of Zoology. 303(2). 107-119.
Lacher Jr., T., Murphy, W., Rogan, J., Smith, A. & Upham, N. (2016). Evolution, phylogeny, ecology and conservation of the Clade Glires: Lagomorpha and Rodentia. In D. Wilson, T. Lacher Jr. & R. Mittermeier, Handbook of the Mammals of the World. Vol. 6. Lagomorphs and Rodents I (pp. 15-28). Barcelona: Lynx Edicions.
Lovegrove, B., Heldmaier, G. & Knight, M. (1991). Seasonal and Circadian Energetic Patterns in an Arboreal Rodent, Thallomys paedulcus, and a Burrow-dwelling Rodent, Aethomys namaquensis, from the Kalahari Desert. Journal of Thermal Biology. 16(4). 199-209.
Makundi, R., Massawe, A., Mulungu, L., Katakweba, A., Mbise, T. & Mgode, G. (2008). Potential mammalian reservoirs in a bubonic plague outbreak focus in Mbulu District, northern Tanzania in 2007. Mammalia. 72. 253-257.
Meester, J. & Hallett, A. (1970). Notes on Early Postnatal Development in Certain Southern African Muridae and Cricetidae. Journal of Mammalogy. 51(4). 703-711.
Nel, J. (2013). Thallomys nigricauda Black-tailed Acacia Rat (Black-tailed Thallomys). In D. Happold, Mammals of Africa. Volume III: Rodents, Hares and Rabbits (pp. 559-560). London: Bloomsbury Publishing.
Olayemi, A., Oyeyiola, A., Obadare, A., Igbokwe, J., Adesina, A., Onwe, F., Ukwaja, K. N., Ajayi, N. A., Rieger, T., Günther, S. & Fichet-Calvet, E. (2018). Widespread arenavirus occurrence and seroprevalence in small mammals, Nigeria. Parasites & Vectors. 11(416). 1-9.
Perrin, M. (2013a). Genus Thallomys Acacia Rats (Tree Rats). In D. Happold, Mammals of Africa. Volume III: Rodents, Hares and Rabbits (pp. 556-557). London: Bloomsbury Publishing.
Perrin, M. (2013b). Thallomys paedulcus Sundevall's Acacia Rat (Acacia Thallomys). In D. Happold, Mammals of Africa. Volume III: Rodents, Hares and Rabbits (pp. 561-562). London: Bloomsbury Publishing.
Perrin, M. R. & Curtis, B. A. (1980). Comparative morphology of the digestive system of 19 species of Southern African myomorph rodents in relation to diet and evolution. S-Afr Tydskr Dierk. 15. 22-33.
Schultz, J. (2005). The Ecozones of the World. Berlin: Springer Verlag.
Yadouleton, A., Agolinou, A., Kourouma, F., Saizonou, R., Pahlmann, M., Bedié, S., Bankolé, H., Becker-Ziaja, B., Gbaguidi, F., Thielebein, A., Magassouba, N., Duraffour, S., Baptiste, J., Günther, S. & Fichet-Calvet, E. (2019). Lassa Virus in Pygmy Mice, Benin, 2016-2017. Emerging Infectious Diseases. 25(10). 1977-1979.
