Rotterdams Tankstation van de Toekomst (2019)
Het doel van het project is het onderzoeken van de technische en economische haalbaarheid van een tankstation met tenminste één waterstofstation met twee uitgiftepunten en enkele snelladers voor elektrische voertuigen.
Doel
De energie voor zowel de waterstof als de snelladers worden zo veel als mogelijk lokaal opgewekt met zonnepanelen, waarbij gebruikt wordt gemaakt van slim energiemanagement. Deze oplossing zorgt voor een lokale benutting van duurzame opwek, waarbij het elektriciteitsnet zo min mogelijk wordt belast. Daarnaast wordt onderzocht in hoeverre overschotten bij de opwek kunnen worden benut om het elektriciteitsnet te balanceren. Tuinders in de omliggende omgeving worden betrokken bij het haalbaarheidsonderzoek. Zij zijn namelijk zowel potentiële afnemers als producenten van waterstof. De haalbaarheidsstudie legt tevens de relatie met andere waterstoftankstations in de regio (Rotterdam Alexander). De aanwezigheid van andere waterstoftankstations is belangrijk voor dit project, omdat het leveringszekerheid creëert voor de regio. Hiermee wordt het kip-ei probleem doorbroken.
Korte omschrijving van de activiteiten
De haalbaarheidsstudie richt zich op de volgende onderdelen:
- Een technische verkenning van beoogde oplossing, inclusief een raming van de kosten.
- Planvorming, afstemmen met gemeente Rotterdam en het intekenen van de fysieke inpassing op het bestaande terrein van Van der Knaap.
- Een samenwerkingsovereenkomst met potentiële samenwerkingspartners (afnemers).
- Inzicht in de benodigde vergunningen.
- Financiering en exploitatie.
- Een business case met verwachte Return on Investment.
- Ontwikkelen format voor toekomstige tankstations als energiehubs.
- In kaart brengen van de toegevoegde waarde van een koppeling met tuinders in de regio.
Locatie
Brandingdijk 2, 3059 RB Rotterdam
| Naam deelnemer | Type organisatie | Rol in project |
|---|---|---|
| Koen van der Knaap | Middelgrote onderneming | Ontwikkelaar / eigenaar tankstation |
| BETA | Belangenvereniging tankstation-ondernemers | Kennisdelen met achterban |
Onderstaand overzicht bevat partijen die niet participeren als ‘deelnemer’ maar waar aanvrager mee in gesprek is. Zij worden betrokken bij de uitvoering van de haalbaarheidsstudie.
| Naam deelnemer | Type organisatie | Rol in project |
|---|---|---|
| Roteb | Gemeente / wagenparkbeheerders waterstofauto's | Potentiële afnemer van waterstof |
| Gemeente Rotterdam | Gemeente | Gesprekspartner voor benodigde vergunningen wverkeerskundige aspecten |
| DCMR | Milieudienst | Gesprekspartner voor vergunningen en veiligheid |
| Liander | Netbeheerder | Stimuleren lokaal gebruik om netbelasting te voorkomen |
| Tuinders | Middelgrote ondernemingen | Mogelijkheden toepassing waterstof in glastuinbouw / afnemer en producent (energiehub) |
| Alfen | Grote onderneming | Ontwikkelaar en leverancier batterijsystemen |
| Pitpoint | Grote onderneming | |
| Rabobank | Financiële instelling | Meerekenen aan de business case |
| Eternergy | Kleine onderneming | Advies over de zonne-installatie |
| Scholt Energy | Middelgrote onderneming | Advies over energiemanagement en - handel |
| Tennet | Landelijke netbeheerder | Advies, inbreng inhoudelijke kennis |
| Joulz | Kennispartner | Beoordelen van haalbaarheid |
Resultaten en doelstellingen
Met de haalbaarheidsstudie ontstaat zicht op de hierboven genoemde onderdelen.
De haalbaarheidsstudie geeft de basis voor het ontwikkelen van een duurzaam tankstation en waterstofhub in Rotterdam Oost. Het geeft inzicht in de mogelijkheden om lokaal energie op te wekken ten behoeve van het tankstation en eventuele energieoverschotten lokaal te gebruiken. Door vooraf met potentiële gebruikers in gesprek te gaan wordt de energiebehoefte in kaart gebracht en ontstaat inzicht in nevenbehoefte van de gebruikers, wat de business case op de lange termijn ten goede komt.
Samenvatting
In deze haalbaarheidsstudie is de technische en economische haalbaarheid van een tankstation met tenminste één waterstofstation met twee uitgiftepunten en enkele snelladers voor elektrische voertuigen verkend. Hierbij is het uitgangspunt om de energie voor zowel de waterstof als de snelladers zo veel als mogelijk lokaal op te wekken en lokaal te gebruiken. Deze haalbaarheidsstudie is uitgevoerd op de locatie van tankstation Van der Knaap, aan de noordoostzijde van Rotterdam. De locatie is ruim opgezet en leent zich bij uitstek voor aanvullende activiteiten zoals grootschalige opwek van energie en het aanbieden van waterstof.
Bij de haalbaarheidsstudie is een groot aantal partijen betrokken. Enerzijds deskundigen op het gebied van onder meer waterstof, snelladen batterijopslag, installatietechniek, vergunningen en elektriciteitsnetten, anderzijds partijen waarmee een samenwerking voorstelbaar is, zoals tuinders en potentiele afnemers van Waterstof. Het resultaat van de haalbaarheidsstudie is een groot aantal conclusies en aanbevelingen. Hiervoor wordt verwezen naar hoofdstuk 10 van het rapport.
Daarnaast heeft het geleid tot ‘spin off’ en verspreiding van de opgedane kennis. Zo is het proces van aanvraag van vergunningen in voorbereiding en zal Van der Knaap op korte termijn aanvullende capaciteit krijgen op zijn netaansluiting. Naar verwachting worden dit jaar 2020 snelladers gerealiseerd. Daarnaast is en wordt de vergaarde kennis gedeeld met andere tankstation exploitanten via de Belangenvereniging Tankstations (BETA), zie https://beta-tankstations.nl/theme/beta-energie/.
Van der Knaap wil voorbereid zijn op de toekomst en investeren in duurzame energiedragers voor transport en mobiliteit.
Het terrein van het huidige tankstation leent zich hier goed voor. Het is gelegen aan de N219 en in de nabijheid van de A20, ten noordoosten van Rotterdam. Op het terrein zijn ruimschoots mogelijkheden voor de duurzame opwek van duurzame zonne-energie. Van der Knaap wil zijn tankstation moderniseren en verduurzamen door de realisatie van twee waterstof vulpunten voor personen- en vrachtvervoer, gecombineerd met enkele snelladers voor elektrisch vervoer. Hierbij wil Van der Knaap lokaal duurzaam opgewekte energie optimaal inzetten. Dat wil zeggen: lokaal opgewekte energie gebruiken voor het opladen van batterij-elektrische voertuigen én voor de productie van waterstof. Deze wijze garandeert energiedragers met een zo laag mogelijke CO2 druk én het bespaart de belasting van het lokale net.
