Veelgestelde vragen Regio Deals

Een Regio Deal is een samenwerking tussen Rijk en regio om de kracht van de regio te versterken. Regio Deals dragen bij aan de kwaliteit van leven, wonen en werken, voor inwoners en ondernemers. Ze verbeteren de gebiedspecifieke aanpak van opgaven en versterken de publieke-private samenwerking, de samenwerking in de regio en tussen Rijk en regio. Het versterken van de brede welvaart, welzijn en het bevorderen van de sociale cohesie in de gebieden waar dit onder druk staat, is het leidend principe en daarmee wordt voortgebouwd op de koers die in de vorige periode is ingezet.

De regio is geen vaststaande geografische of bestuurlijk-administratieve eenheid. Het is het gebied dat partijen zelf als de meest effectieve schaal kiezen om tot oplossingen te komen. Het kan gaan om bestaande of nieuwe regionale samenwerkingsverbanden, met bijvoorbeeld de betrokkenheid van meerdere gemeenten, provincie(s) en private partijen bij het voorstel.

Alle regio’s waar meervoudige integrale opgaven spelen, die niet adequaat kunnen worden geadresseerd met generiek beleid en/of sectorale middelen en die hier samen met het Rijk aan willen werken.

Regio’s die al eerder een Regio Deal hebben afgesloten met het Rijk, kunnen opnieuw in aanmerking komen voor een Regio Deal. Het afwegingskader zal daarbij leidend zijn. Wel moet de inzet vanuit de nieuwe Regio Deal goed worden afgestemd op de reeds lopende Regio Deal. En is het van belang dat u duidelijk aangeeft waar de extra of nieuwe hulpvraag ligt, die een nieuwe Regio Deal nodig maakt voor het aanpakken van de opgave. Deze regio's moeten duidelijk laten zien tot welke resultaten de al lopende Regio Deal al heeft geleid. Bij het toekennen van nieuwe middelen aan een Regio Deal zal ook gekeken worden naar de status van de lopende Regio Deal.

Het voorstel moet kernachtig zijn, maar wel alle vragen uit het format beantwoorden die aansluiten bij het afwegingskader. Als wij uw voorstel selecteren voor nadere uitwerking tot een Regio Deal, dan is er in het verdere proces volop ruimte voor het gezamenlijk uitwerken en concreet maken van het voorstel.

Nee, u krijgt via een Regio Deal geen voorrang bij andere bestaande regelingen.

De centrale opgave die het voorstel aanpakt moet in Nederland liggen, maar grensoverschrijdende aspecten mogen onderdeel zijn van deze opgave.

Dit is mogelijk, als het voorstel voldoet aan de randvoorwaarden. Het is van belang dat u duidelijk aangeeft waar de extra hulpvraag ligt, die een Regio Deal nodig maakt voor het aanpakken van de opgave. Ook geeft u aan waar mogelijk aansluiting is op andere deals of afspraken.

Dit betekent dat de regionale opgaven helder moet zijn en onderbouwd met feiten en cijfers. En dat de geformuleerde oplossing logisch bijdraagt aan dit doel. Doelmatigheid vereist dat de kosten daarbij in verhouding staan tot de (maatschappelijke) baten die u wilt bereiken.

Het is niet noodzakelijk dat de BZK-thematiek terugkomt in het voorstel. Wel is het van belang dat het voorstel voor de Regio Deal bijdraagt aan de brede welvaart en dat de opgave meervoudig is van karakter.

Per Regio Deal is de Rijksbijdrage minimaal € 5 miljoen en maximaal € 40 miljoen zijn. Dit bedrag is inclusief BTW.

Van de regionale overheden die een voorstel indienen, wordt verwacht dat zij een financiële bijdrage leveren die passend is gegeven de opgaven en de draagkracht van de regio, waarbij 50% als uitgangspunt geldt. Regio’s dienen in hun propositie zelf de omvang en onderbouwing aan te geven van hun cofinanciering. De regionale cofinanciering kan van zowel publieke als private partijen komen.

Ja, er zijn meerdere middelen beschikbaar. Hierbij kan gedacht worden aan onder meer de middelen van de Woningbouwimpuls, het Volkshuisvestingfonds, het transitiefonds Landelijk gebied en natuur, het Regionale Investeringsfonds mbo, het programma Gezonde Groene Leefomgeving (PGGL).

De minister van BZK coördineert in het kabinet de besluitvorming over de Regio Deals. Vanzelf­sprekend is bredere afstemming en besluitvorming over de Regio Deals in het kabinet aan de orde.

Nee, u kunt geen bewaar maken, aangezien dit een voorbereidende beslissing van het kabinet is in een traject om te kunnen komen tot afspraken. Het is geen besluit in de zin van de Algemene wet bestuursrecht. Met de voorstellen waarmee verdergegaan wordt, zal een uitwerkingstraject worden gevolgd dat kan leiden tot overeenstemming in een Regio Deal (convenant).

Op basis van uw voorstel wordt vervolgens door een gezamenlijk overleg tussen Rijk en regio gedurende enkele maanden toegewerkt naar een Regio Deal, waarbij afspraken worden gemaakt over onder meer doel, resultaat, financiële middelen en de samenwerking. Het Ministerie van BZK coördineert dit proces. Vanuit het Rijk zijn hierbij verschillende vakdepartementen betrokken. De toekenning van de uiteindelijke financiële bijdrage aan een Regio Deal vindt bij afronding van dit vervolgtraject plaats. Het streven is dat de Regio Deals 4^e tranche in 2023 worden gesloten en dat de uitvoering van deze Deals in 2023 start.

Ja, bij de Regio Deals komt het geregeld voor dat overheden met ondernemingen en/of onderwijs- en/of kennisinstellingen samenwerken. In de samenwerking is het mogelijk dat er activiteiten worden gefinancierd die onder de staatssteunregels vallen. Wij raden u aan om dit altijd te toetsen.

Bij de Regio Deals is sprake van getrapte financiering. De regio bepaalt op welke wijze zij de middelen van het Rijk en de regio zullen verdelen. Op het moment dat de gemeente of provincie de middelen verstrekt aan de ontvangers, kan staatssteun aan de orde zijn. Het is dus raadzaam om bij de totstandkoming van de Regio Deals de voorgenomen activiteiten te toetsen op staatssteun.

Er zijn diverse mogelijkheden om de activiteiten te financieren. Het hangt van de soort activiteiten af welke staatssteunregels van toepassing zijn. Voor meer informatie verwijzen wij u naar Kenniscentrum Europa decentraal. Ook hebben provincies, gemeenten en kennisinstellingen specialisten in dienst die hierover kunnen adviseren.

Er is sprake van staatsteun als aan bepaalde voorwaarden wordt voldaan. Kenniscentrum Europa decentraal kan u hier verder over adviseren. Tevens zijn de staatssteunregels ook bekend bij specialisten van de provincies, gemeenten en kennisinstellingen. Als er sprake is van staatssteun, betekent dit niet dat financiering van activiteiten onmogelijk is, maar dat zorgvuldig gekeken moet worden naar de voorwaarden waaronder financiering mogelijk is. Wij raden u aan om dit te toetsen.

Juist niet, op grond van de staatssteuregels is veel mogelijk. Er zijn verschillende vrijstellingsverordeningen die financiering van de activiteiten mogelijk maken. Zeker als in de verkennende fase, dus het moment waarop activiteiten op hoofdlijnen worden besproken, kan in overleg met de partijen die de activiteiten gaan verrichten de activiteiten zodanig worden vormgegeven dat zij aan de staatssteunregels voldoen. Daarnaast hoeft er niet bij alle activiteiten rekening te worden gehouden met de staatssteunregels.

Elke overheid is zelf verantwoordelijk voor het toepassen van de staatssteunregels. Ook als de middelen voor de Regio Deals van het Rijk afkomstig zijn moet er door de overheden die het geld zullen uitgeven een staatssteuntoets worden gedaan.

In de huidige kabinetsperiode zullen er meerdere tranches zijn waarin regio’s hun voorstel voor Re­gio Deals kunnen indienen. In totaal gaat het om 3 tranches.

Dat is nog niet precies bekend. Wij evalueren eerst het proces rond deze tranche. Daarna zal de minister van BZK besluiten over een nieuwe uitnodiging voor Regio Deals. Naar verwachting zal er midden 2024 een nieuwe oproep worden gedaan. U wordt hierover geïnformeerd via onze website. Per brief wordt ook de Tweede Kamer geïnformeerd.