Goed opdrachtgeverschap in relatie tot de nieuwe Omgevingswet en de daarmee samenhangende omgevingsveiligheid (2018)

Samenvatting project

Aanleiding

De nieuwe Omgevingswet is een integrale wet die de kwaliteit van de leefomgeving borgt en tegelijkertijd de verbetering hiervan stimuleert. Sleutelbegrippen in de toepassing van de wet zijn eenvoud, efficiency, (integrale) samenwerking, regionaal maatwerk en verbinding met externe partners. Om dit mogelijk te maken is een wisseling van perspectief nodig.

Opdrachtgevers vervullen een centrale rol en zouden een integrale aanpak moeten bieden. Tegelijkertijd verschuift hun rol van een besluitvormende naar een faciliterende en co-creërende rol. Daarmee ontstaat er een nieuwe balans tussen overheid, maatschappelijk middenveld en de private sector. Dit vereist samenwerken in (nieuwe) netwerken en leidt tot privatisering, deregulering en verschuiving van verantwoordelijkheden.

De nieuwe Omgevingswet vraagt om een meervoudig veranderingsproces. Het succes van deze complexe transitie is in grote mate afhankelijk van de mate van aanpassing van houding en gedrag. Een omgevingsgerichte instelling en handelswijze  is nodig voor de nieuwe manier van werken. De vraag hierbij is hoe goed opdrachtgeverschap (GOS) ingevuld moet worden om te voldoen aan de eisen van de nieuwe Omgevingswet en de daarmee samenhangende omgevingsveiligheid.

Doel

Het bundelen van kennis over de gevolgen van de nieuwe Omgevingswet en het geven van inzicht in wat de wet voor goed opdrachtgeverschap inhoudt. De bevindingen zullen aan de hand van concrete voorbeelden in een GOS handreiking toegelicht worden. Dit GOS project betrekt daarbij de perspectieven van opdrachtgever én opdrachtnemer. Het geeft antwoorden op vragen als “Hoe voer je GOS uit?” en “Wat moet je daarvoor doen?”.

Aanpak

Mede door een zich terugtrekkende overheid is de rol en functie van de opdrachtgever veranderd. In de nieuwe Omgevingswet zal die ontwikkeling zich nog verder doorzetten. Verantwoordelijkheden liggen anders dan voorheen. Ook al is de opdrachtgever niet uitvoerend betrokken, toch is hij als opdrachtgever wél verantwoordelijk. Wat zijn dan die verantwoordelijkheden? Wat zijn de risico's die men loopt? En welke rol kan een opdrachtgever daarin effectief spelen?

Dit project richt zich op de rol en functie van de opdrachtgever bij uitvoering van werkzaamheden met gebruik van gevaarlijke stoffen. Vier onderdelen van houding en gedrag zijn daarbij van belang:

• WETEN - begrip van en voor de verandering;
• WILLEN - motivatie om te veranderen;
• KUNNEN - vermogen om te veranderen; 
• ZIJN - weten wat nodig is om de verandering door te voeren.

Dit GOS project verheldert de WETEN context en ontwikkelt hiermee het KUNNEN en ZIJN. Veel problemen en discussies zijn terug te voeren op een onduidelijke opdracht. Een duidelijke omschrijving vooraf zou veel problemen bij de uitvoering van de werkzaamheden kunnen voorkomen. Verder werkt dit project het proces uit om te komen tot duidelijke afspraken en gedeelde verantwoordelijkheden tussen opdrachtgever en opdrachtnemer. Een adequate invulling van veiligheid en gezondheid gedurende de looptijd van de werkzaamheden is relevant voor alle betrokkenen bij de uitvoering van de opdracht zoals initiatiefnemer, opdrachtgever, aannemers en gebruikers.

Het eindresultaat van dit project is een concrete beschrijving van wat GOS inhoudt voor de versterking van de omgevingsveiligheid. Dat zal leiden tot meer samenhang en een integrale aanpak. Waarschijnlijk levert dit ook een hogere kwaliteit van samenwerking op.

Algemene informatie project

Projectcode

SVO180020

Toegezegde subsidie

€ 135.925

Projectperiode

februari 2019 – april 2020

Samenwerkingsverband

branche-, cluster- en ketensamenwerkingsverband

Projecttype

opleiding (B)

Projectthema’s

• veiligheidscultuur
• ketenverantwoordelijkheid
• veilige bedrijventerreinen en clusters

Penvoerder

Chem Support B.V.

Projectdeelnemers

• Tata Steel IJmuiden B.V.
• MVOI B.V.
• Vereniging Veiligheidsplatform IJmond (VPIJ)

Contactpersoon:  Wout Gerlag

E-mailadres:   info@chemgroep.nl

Telefoonnummer:  (0181) 21 36 36 

De Subsidieregeling Versterking Omgevingsveiligheid ondersteunt Safety Deals. Dit zijn bovenwettelijke veiligheidsinitiatieven van industriële bedrijven die werken met gevaarlijke stoffen of risicovolle processen.