Geschiedenis Octrooicentrum Nederland en uitvoering Rijksoctrooiwet

Laatst gecontroleerd op:
1 juli 2024
Gepubliceerd op:
30 maart 2011

In 1893 startte het huidige Octrooicentrum Nederland, onderdeel van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland, als uitvoerder van de Merkenwet in Nederland. Daarvoor heetten wij anders: de Octrooiraad, Bureau voor de Industriële Eigendom en later Octrooicentrum Nederland en NL Octrooicentrum.

Sinds 1912 verlenen wij als overheidsorganisatie Nederlandse octrooien volgens de in de Rijksoctrooiwet geformuleerde voorwaarden. Misschien dat u ons daarom ook nog kent onder de naam Octrooiraad of NL Octrooicentrum?

Start: ondertekening ‘Verdrag van Parijs’

Op 20 maart 1883 wordt het ‘Verdrag van Parijs tot bescherming van de industriële eigendom’ getekend, ook door Nederland. Nederland doet vooral mee voor de merken. In 1893 wordt het 'Bureau voor den industrieelen eigendom' hét bureau voor de uitvoering van de Merkenwet in Nederland. Onder internationale druk van de andere landen bij het Verdrag van Parijs moet Nederland ook werk maken van een octrooiwet.

Ontstaan van Octrooiraad

In 1912 treedt de Rijksoctrooiwet 1910 in werking en wordt de Octrooiraad in het leven geroepen. De Octrooiraad wordt een apart onderdeel van het Bureau voor de Industriële Eigendom (dat zich al bezighield met de Nederlandse merken). Onder toezicht van de Octrooiraad werden de octrooiaanvragen die waren ingediend in de periode van 1912 tot 1995 nauwgezet getoetst aan de eisen die de Rijksoctrooiwet 1910 stelt. Om voor octrooibescherming in aanmerking te komen, moet een technische uitvinding aan de 3 hoofdeisen voldoen: nieuwheid, inventiviteit en industriële toepasbaarheid.

De Octrooiraad krijgt internationaal een strenge, maar ijzersterke reputatie. De getoetste octrooien van de Octrooiraad blijken vrijwel onaantastbaar. Maar de Octrooiraad is ook vernieuwend. Zo is de publicatie van een octrooiaanvraag 18 maanden na indiening in de jaren '60 door de Octrooiraad bedacht en vervolgens in de jaren erna wereldwijd de standaard geworden.

Rijksoctrooiwet 1995

Met het succes van het Europees Octrooibureau (EOB) neemt vanaf de jaren '80 het aantal Nederlandse octrooiaanvragen steeds verder af. Op 1 april 1995 treedt een nieuwe wet in werking: de Rijksoctrooiwet 1995. De wet wordt uitgevoerd door het Bureau voor de Industriële Eigendom. De Octrooiraad toetste nog enige jaren alle aanvragen die tot aan april 1995 waren ingediend. Toen bijna alle Rijksoctrooiwet 1910-aanvragen op waren, werd in 2004 de Octrooiraad opgeheven.

De grootste verandering die de Rijksoctrooiwet 1995 bracht, is de sterke vereenvoudiging van de Nederlandse octrooiprocedure: een aanvraag wordt altijd verleend. Een aanvrager krijgt de keuze tussen een zesjarig en een twintigjarig octrooi. Zesjarige octrooien worden zonder enig onderzoek verleend. Bij aanvragen voor een twintigjarig octrooi wordt nog wel vooraf in octrooidatabanken bekeken of de uitvinding al bestaat. Maar nadat de resultaten van het onderzoek aan de aanvrager wordt verzonden, zijn er geen discussies meer tussen de octrooi-onderzoeker van Octrooicentrum Nederland en de aanvrager. Ongeacht wat er tijdens het databankenonderzoek gevonden is: het gevraagde octrooi wordt verleend.

Bij een registratieoctrooi is door de automatische verlening onduidelijk of de geclaimde uitvinding wel nieuw en inventief is. Derden kunnen daarom aan Octrooicentrum Nederland een advies vragen over of een Nederlands octrooi wel geldig is. De wettelijke eisen aan een uitvinding zijn met de introductie van de Rijksoctrooiwet 1995 niet veranderd.

Naamswijziging naar Octrooicentrum Nederland 

In maart 2005 wijzigt de naam van het Bureau voor de Industriële Eigendom in Octrooicentrum Nederland. De naam en taken van Octrooicentrum Nederland zijn vastgelegd in de Rijksoctrooiwet 1995. Op 1 januari 2010 fuseert het huidige Octrooicentrum Nederland met de uitvoeringsdiensten EVD en SenterNovem tot Agentschap NL, een uitvoeringsagentschap van het toenmalige ministerie van Economische Zaken, Landbouw & Innovatie. De naam van Octrooicentrum Nederland verandert naar NL Octrooicentrum. Wanneer het agentschap op 1 januari 2014 met Dienst Regelingen fuseert tot de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland, heet de organisatie weer Octrooicentrum Nederland.

Gewijzigde Rijksoctrooiwet 1995

Op 5 juni 2008 vindt een aanpassing van de Rijksoctrooiwet 1995 plaats en komt het zesjarig octrooi te vervallen. De gebruikers vinden het octrooi, verleend zonder enig onderzoek vooraf, veel te onzeker. De beschermingsduur van ieder octrooi is vanaf dat moment standaard maximaal 20 jaar.

In opdracht van:
  • Ministerie van Economische Zaken en Klimaat
Bent u tevreden over deze pagina?