CE-markering: gevaarlijke stoffen in elektr(on)ische apparatuur

Als fabrikant bent u de primair verantwoordelijke voor CE-markering. Importeert u producten van buiten de EU? Controleert u dan dat de buitenlandse fabrikant CE-markering heeft toegepast volgens de richtlijn. Ook distributeurs moeten producten controleren op CE-markering.

Voor welke apparatuur geldt de richtlijn?

Richtlijn 2011/65/EU staat beter bekend als de RoHS-richtlijn (Restriction of Hazardous Substances). De richtlijn bevat voorschriften die het gebruik van gevaarlijke stoffen in elektr(on)ische apparatuur beperken. Deze voorschriften dragen bij aan de bescherming van de volksgezondheid en het milieu, inclusief de milieuhygiënisch verantwoorde nuttige toepassing en verwijdering van afgedankte apparatuur.

De RoHS-richtlijn is van toepassing op:

• huishoudelijke apparaten;
• ICT-apparatuur;
• consumentenapparatuur;
• verlichtingsapparatuur;
• elektrisch of elektronisch gereedschap;
• speelgoed;
• ontspannings- en sportapparatuur;
• medische hulpmiddelen;
• meet- en regelapparatuur;
• automaten;
• andere elektr(on)ische apparatuur.

Artikel 4 van de RoHS-richtlijn stelt wettelijke grenzen aan de hoeveelheid lood, kwik, cadmium, zeswaardig chroom, PBB's, PBDE's en de stoffen DEHP, BBP, DBP en DIBP's in elektr(on)ische apparatuur. De eerstgenoemde stoffen zijn zware metalen. PBB's en PBDE's zijn brandvertragers. De laatst genoemde stoffen vallen in de categorie weekmakers (ftalaten). De getolereerde maximumconcentraties van deze stoffen in homogene materialen vindt u in bijlage II van de richtlijn. Bijlage III en IV van de richtlijn noemen toepassingen die zijn vrijgesteld van de in artikel 4 bedoelde beperkende maatregelen.

Uitzonderingen

De RoHS-richtlijn is niet van toepassing op:

• apparatuur voor militaire toepassingen, wapens, munitie en oorlogsmaterieel;
• apparatuur die is ontworpen om de ruimte te worden ingestuurd;
• grote, vaste en niet verplaatsbare (industriële) installaties;
• vervoermiddelen voor personen of goederen, andere dan elektrische tweewielers zonder typegoedkeuring;
• niet voor de weg bestemde, professionele mobiele machines;
• actieve, implanteerbare medische hulpmiddelen;
• zonnepanelen;
• R&D-apparatuur die bedrijven elkaar onderling ter beschikking stellen.

Bijzonderheden

De wettelijke verplichtingen voor fabrikanten, importeurs en distributeurs van elektr(on)ische apparatuur vindt u in artikelen 7 tot en met 11 van de richtlijn. Deze verplichtingen hebben betrekking op:

• de conformiteit of conformiteitsbeoordeling van de producten;
• de technische documentatie;
• vermelding van product-identificatienummers en naam/postadres van de fabrikant en importeur op het product;
• CE-markering;
• EU-conformiteitsverklaring.

Op apparatuur onder de RoHS-richtlijn kunnen ook andere richtlijnen van toepassing zijn die CE-markering vereisen. Dit zijn bijvoorbeeld de richtlijnen voor elektromagnetische compatibiliteit, laagspanning, radio-apparatuur, medische hulpmiddelen en meet- en regelapparatuur.

Voor de meeste elektr(on)ische apparatuur gelden ook de bepalingen van Richtlijn 2012/19/EU betreffende afgedankte elektrische en elektronische apparatuur, beter bekend als AEEA-richtlijn of WEEE Directive. Deze richtlijn stelt rapportageverplichtingen aan producenten. Ook moet de producent een symbool voor gescheiden inzameling aanbrengen op de apparatuur, zie bijlage IX van deze richtlijn.

Conformiteitsbeoordeling

Als fabrikant waarborgt u bij het in de handel brengen van elektr(on)ische apparatuur dat deze is ontworpen en vervaardigd volgens artikel 4 van de richtlijn. Ook stelt u een technische documentatie op en voert u een interne productiecontrole uit volgens module A van bijlage II bij Besluit nr. 768/2008/EG.

U bent niet verplicht om een notified body te betrekken bij de toetsing van uw apparatuur aan de RoHS-richtlijn. Beoordeling door een notified body kan wel worden vereist door andere CE-richtlijnen die betrekking hebben op de apparatuur.

Technische documentatie

De RoHS-richtlijn eist dat de fabrikant een technische documentatie opstelt en deze bewaart tot 10 jaar nadat de betreffende elektr(on)ische apparatuur in de handel is gebracht. De richtlijn zelf geeft geen concrete aanwijzingen voor de opstelling en samenstelling van technische documentatie. U kunt gebruik maken van de aanwijzingen in de NEN-EN-IEC 63000:2018. Algemene instructies voor het opstellen van een technische documentatie vindt u in hoofdstuk 4.3. van de Blauwe Gids.

EU-conformiteitsverklaring

In de EU-conformiteitsverklaring vermeldt de fabrikant dat is aangetoond dat de producten voldoen aan de eisen van artikel 4 van RoHS II. U moet deze verklaring opmaken in de taal die wordt geëist door het EU/EER-land waar de producten worden verhandeld of aangeboden. U bewaart de verklaring tot 10 jaar nadat de betreffende apparatuur in de handel is gebracht. Zie voor nadere aanwijzingen artikel 13 en bijlage VI van de richtlijn.

CE-markering

Als fabrikant van de apparatuur brengt u de CE-markering aan op de afgewerkte apparatuur of op een gegevensplaatje. Als dat vanwege de aard van het product niet mogelijk of gerechtvaardigd is, mag u de CE-markering aanbrengen op de verpakking en in de begeleidende documenten.

Officiële teksten

• Europese wetgeving: Richtlijn 2011/65/EU over de beperking van het gebruik van bepaalde gevaarlijke stoffen in elektrische en elektronische apparatuur
• Nederlandse wetgeving: Regeling gevaarlijke stoffen in elektrische en elektronische apparatuur

Controlerende instantie

Meer informatie

• Europese Commissie: Restriction of Hazardous Substances in Electrical and Electronic Equipment (RoHS)
• Inspectie Leefomgeving en Transport: Gevaarlijke stoffen in elektr(on)ische apparatuur (RoHS)