Rapporteren over energie en klimaat
Nederland rapporteert regelmatig over energie en klimaat, omdat we hierover internationale afspraken hebben gemaakt. Bekijk op deze pagina rapportages over de voortgang van energie- en klimaatplannen, zoals het Klimaatakkoord van Parijs en afspraken binnen de Europese Unie.
Welke internationale afspraken?
De rapportages zijn in lijn met:
- de United Nations Framework Convention on Climate Change (UNFCCC): voor het rapporteren over de doelen en voortgang van de afspraken van het Klimaatakkoord van Parijs.
- de Europese Unie (EU): voor het rapporteren over de doelen en voortgang van afspraken over energie en klimaat binnen de EU.
Bekijk de rapportages die wij sturen naar de UNFCCC en de EU. En de richtlijnen en methodes die daarbij komen kijken.
De links op deze pagina leiden u naar Engelstalige informatie.
Rapporteren aan de United Nations Framework Convention on Climate Change (UNFCCC)
De internationale samenwerking op het gebied van klimaatverandering moet goed verlopen. De United Nations Framework Convention on Climate Change (UNFCCC) stelde hiervoor afspraken op voor de deelnemende landen. Nederland rapporteert daarom ook, bijvoorbeeld over de uitstoot van broeikasgassen, klimaatbeleid en klimaatfinanciering aan andere landen. Bij welke rapportages zijn wij betrokken en hoe gaan we te werk?
In het National Inventory Report brengt Nederland verslag uit over de uitstoot van broeikasgassen van alle sectoren, berekend door de Emissieregistratie. Deze rapporten worden ingediend bij zowel de UNFCCC en de EU. In de Biennial (Transparency) Reports en de National Communications brengt Nederland verslag uit over andere onderwerpen, zoals klimaatbeleid en klimaatfinanciering.
Nederland heeft één nationaal systeem voor de monitoring van broeikasgassen en de rapportages hierover. Dit systeem bewaakt de kwaliteit van de jaarlijkse rapportages aan de UNFCCC en de EU. Daarnaast zorgt het ervoor dat Nederland aan de eisen voldoet.
Om ervoor te zorgen dat de monitoring van de uitstoot van broeikasgassen wereldwijd op dezelfde manier gebeurt, heeft de UNFCCC de richtlijnen overgenomen van de Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC). Andere UN-richtlijnen zijn er voor het maken van de nationale beleidsrapportages voor de UNFCCC.
De Emissieregistratie is verantwoordelijk voor de berekening van de uitstoot van broeikasgassen. Wij hebben een kwaliteitsrol bij dit proces. Met het QA/QC-programma zorgen we dat de kwaliteit van het proces hoog blijft en aan de richtlijnen voldoet.
Rapporteren aan de Europese Unie (EU)
Nationale energie- en klimaatplannen moeten aansluiten bij de Europese doelen. Bij welke rapportages zijn wij betrokken voor Europese afspraken over energie en klimaat?
Bekijk de officiële rapporten die Nederland maakte voor de EU. Deze rapporten gaan over:
- (de voortgang van) de nationale- energie en klimaatplannen;
- de methode om energiebesparing te monitoren;
- emissies door landgebruik (LULUCF).
Het National Inventory Report dienen wij in bij zowel de UNFCCC als de EU. Hierin brengt Nederland verslag uit over de uitstoot van broeikasgassen van alle sectoren.
Vanaf 2021 geldt de verordening Regulation on the Governance of the Energy Union and Climate Action (governance van de Energie-unie en het klimaatbeleid). Lees over de richtlijnen die gelden voor de rapportages waarbij wij betrokken zijn.
Er is verschil tussen de monitoring en de boekhouding (allocaties en afrekening) van uitstoot van broeikasgassen (emissies). Emissies uit het National Inventory Report zijn berekend volgens de IPCC-richtlijnen en kunnen (ook met terugwerkende kracht) worden aangepast door nieuwe inzichten of nieuwe monitoringsmethodes.
Binnen de EU worden broeikasgasemissies ook gebruikt binnen de kaders van een handelssysteem (EU ETS) en binnen de toerekening van emissieplafonds op lidstaatniveau (ESR, LULUCF). Hiervoor zijn boekhoudregisters ingericht bij de Nederlandse Emissieautoriteit. Over de allocatie en afrekening van emissies binnen deze registers gelden andere afspraken. Deze emissies worden vaak niet meer met terugwerkende kracht aangepast. Er gelden hiervoor soms andere regels (bijvoorbeeld door een andere scope) dan voor de berekening van emissies volgens de IPCC-richtlijnen.
Wat is onze rol?
Wij zijn onder de UNFCCC aangewezen als de National Inventory Entity (NIE). De NIE is verantwoordelijk voor het nationale systeem, de kwaliteitsborging, het op tijd opleveren van verslagen en het faciliteren van reviews. Verder stelt de NIE elk jaar de uitstootfactor (emissiefactor) aardgas vast en houden we de Nederlandse brandstoffenlijst met stookwaarden en uitstootfactoren bij (energiedragerlijst). Bekijk de emissiefactor en energiedragerslijst:
Daarnaast coördineren wij ook de energie- en klimaatrapportages aan de EU onder de 'Governance Regulation of the Energy Union'. En alles wat hiervoor nodig is, zoals het opzetten van een nieuwe monitoringsmethodiek.
We ondersteunen het ministerie van Klimaat en Groene Groei als lid van de delegatie naar de klimaatonderhandelingen. Dit doen we bijvoorbeeld elk jaar bij de COP (klimaattop). We zijn lid van verschillende EU-werkgroepen die zich richten op monitoring en rapportages.
Hoe doet Nederland het?
Het UNFCCC Expert Review Team bezocht ons in 2023. Aanleiding was de klimaatbeleidsrapportage 8th National Communication/5th Biennial Report (eind 2022 ingediend). Het expertteam was positief over hoe Nederland het (inter)nationale klimaatbeleid uitvoert. En over de volledigheid en transparantie van de beoordeelde rapportages. De highlights volgens het expertteam:
- Wat is de bijdrage van Nederland aan het bereiken van de EU-2020-doelen? Voor de EU Effort Sharing Decision (de niet-ETS sectoren) moest Nederland in de periode van 2013-2020 een vermindering in de uitstoot van broeikasgassen bereiken van 16% ten opzichte van 2005. In al deze jaren werd dat ruim gehaald.
- Om het 2030-klimaatdoel te bereiken:
- heeft Nederland in 2023 een wetenschappelijke klimaatraad opgericht;
- maakt Nederland eind 2023 het eerste nationaal energieplan bekend;
- publiceert Nederland een nieuw klimaatplan voor de periode 2025-2035;
- publiceert Nederland in 2024 een lange termijnstrategie voor 2050;
- heeft Nederland een klimaatfonds opgericht dat zich richt op de energietransitie en emissiereducties, het opschalen van duurzame technologieën en investeringen in energie-infrastructuur.
- De Nederlandse Adaptatie Strategie richt zich steeds meer op de noodzaak om aandacht te besteden aan de effecten van klimaatverandering op mens, cultuur en natuur.
Lees op de website van het UNFCCC het eindrapport van het reviewteam.
Vragen over energie- en klimaatbeleid?
- Ministerie van Klimaat en Groene Groei