Hoogspanningsverbinding 380 kV Diemen, Lelystad en Ens
Het ministerie van Klimaat en Groene Groei (KGG) en netbeheerder TenneT zijn van plan een extra 380 kV hoogspanningsverbinding aan te leggen tussen hoogspanningsstations Diemen, Lelystad en Ens. Ook wordt de locatie van 2 nieuwe hoogspanningsstations onderzocht nabij Almere/Zeewolde en nabij Lelystad. Het aanleggen van een nieuwe 380 kV-verbinding is op grond van de Elektriciteitswet een project van nationaal belang en valt hierdoor onder de projectprocedure uit de Omgevingswet.
Wilt u reageren op de concept-aanvulling op de NRD?
Van vrijdag 28 maart tot en met donderdag 15 mei 2025 kunt u reageren op de concept-aanvulling op de NRD voor dit project. Reageren kan via onderstaande knop.
Op deze pagina vindt u informatie over de procedure van dit project. U leest welke stappen nodig zijn voordat de bouw/aanleg van het project kan starten.
Wilt u meer informatie over de inhoud van dit project, bezoek dan de website van de initiatiefnemer: www.tennet.eu.
Algemene informatie over Bureau Energieprojecten vindt u op onze ‘homepage’ Bureau Energieprojecten. Let op! Het tabblad Home verwijst naar de homepage van de RVO website (waarvan Bureau Energieprojecten een onderdeel is).
Projectinformatie
De minister van Klimaat en Groene Groei (KGG) coördineert de besluitvorming voor dit project en samen met de minister van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening (VRO) wordt bepaald waar de hoogspanningsverbinding komt. Het doel is om in 2025 de ontwerp-voorkeursbeslissing vast te stellen en in 2027 het projectbesluit van het tracé en de locaties van de nieuwe hoogspanningsstations. Na 2027 wordt de nieuwe verbinding gebouwd.
Waarom is het project nodig?
TenneT heeft, in het kader van haar investeringsplannen, berekend dat de huidige transportcapaciteit van de 380 kV-hoogspanningsverbinding tussen de hoogspanningsstations Diemen, Lelystad en Ens na 2030 onvoldoende is. De komende jaren moeten bestaande hoogspanningsverbindingen worden onderhouden en opgewaardeerd. Daarnaast moet de capaciteit van het elektriciteitsnet in Nederland worden uitgebreid om de leveringszekerheid te kunnen garanderen. Nieuwe hoogspanningsstations en -verbindingen zorgen voor meer transportcapaciteit en creëren lokaal meer ruimte om nieuwe aansluitingen van particulieren en bedrijven op het elektriciteitsnet mogelijk te maken.
In een korte video geeft TenneT uitleg over dit project. Naast de hoogspanningsverbinding Diemen - Ens wordt aansluitend ook tussen de hoogspanningsstations Vierverlaten - Ens een nieuwe verbinding voorzien. Het ontwerp-Programma Energiehoofdstructuur (PEH) biedt inzicht in alle nieuwe nationale energie-infrastructuur die in de toekomst nodig is, zoals hoogspanningsverbindingen en waterstofbuisleidingen. Meer informatie over PEH vindt u op de pagina: Programma Energiehoofdstructuur.
Projectfase
In onderstaande tijdlijn kunt u zien in welke fase het project zich bevindt.

Stand van zaken
De concept-aanvulling op de Notitie Reikwijdte en Detailniveau (NRD) ligt van vrijdag 28 maart tot en met donderdag 15 mei 2025 ter inzage. In diverse huis-aan-huisbladen en in de Staatscourant van 27 maart 2025 is hiervan een kennisgeving geplaatst.
Wat is een NRD?
Een NRD is een onderzoeksplan. Hierin staat welke milieueffecten het projectteam onderzoekt, hoe men dat wil doen en tot in welk detail. Zo krijgt het milieu een volwaardige plaats in de besluitvorming over energieprojecten. Op 15 februari 2024 is de NRD vastgesteld.
Hierna is een concept Milieu Effect Rapport (concept-MER) en een Integrale effectenanalyse uitgevoerd (IEA). De verschillende tracé-alternatieven (mogelijke routes) en locaties voor de hoogspanningsstations zijn beoordeeld op het gebied van milieu, techniek, toekomstvastheid, ruimtelijke kwaliteit, omgeving en kosten. Op basis hiervan is aangegeven welke alternatieven naar verwachting haalbaar zijn en welke niet.
Wat is een concept-aanvulling op de NRD?
Uit de concept-MER en IEA blijkt dat het zeer onzeker is of het mogelijk is om met één van de onderzochte tracé-alternatieven hoogspanningsstation Ens te bereiken. Daarom wordt er voorgesteld om een nieuw tracé-alternatief door de Noordoostpolder te onderzoeken en te beoordelen. Dit nieuwe alternatief wordt beschreven in de concept-aanvulling op de NRD.
Op deze conceptversie kan iedereen reageren. We verzoeken iedereen om alleen zienswijzen in te dienen ten aanzien van het nieuwe tracé-alternatief dat beschreven wordt in de concept-aanvulling op de NRD. Het is niet nodig om de zienswijze die u eerder ingediend heeft nogmaals in te dienen. De (inhoud van de) reeds ingediende zienswijzen nemen wij mee bij het opstellen van het Milieu Effect Rapport en de Integrale Effect Analyse.
Hieronder ziet u de mogelijke nieuwe alternatieven voor een nieuwe route.

Nu ter inzage
Op dit moment ligt de concept-aanvulling op de NRD ter inzage.
De concept-aanvulling op de NRD en de geüpdatete versie van het participatieplan kunt u van vrijdag 28 maart tot en met donderdag 15 mei 2025 hieronder inzien.
Begrippenlijst
Uitleg van begrippen die we gebruiken in de projectprocedure vindt u in de begrippenlijst Bureau Energieprojecten.
Heeft u hulp nodig?
Heeft u hulp nodig met websites van de overheid? Hiervoor kunt u terecht bij de bibliotheek bij u in de buurt. Daar vindt u het Informatiepunt Digitale Overheid en kunt u vragen stellen over digitale overheidszaken.
Van vrijdag 28 maart tot en met donderdag 15 mei 2025 kunt u reageren door uw zienswijze in te dienen. Dit kan op verschillende manieren:
Digitaal
Wij ontvangen uw zienswijze bij voorkeur via het digitale reactieformulier. U kunt niet reageren via e-mail.
Per Post
U kunt uw zienswijze sturen naar:
Bureau Energieprojecten
Inspraakpunt HSV 380 kV Diemen, Lelystad en Ens - concept-aanvulling NRD
Postbus 111
9200 AC Drachten
Als u uw naam, postadres en/of e-mailadres vermeldt, kunnen wij u informeren over de voortgang van het project. Vermeld duidelijk op welk onderwerp uw reactie betrekking heeft.
Mondeling
U kunt uw reactie mondeling indienen tijdens de inloopbijeenkomsten of door op werkdagen tussen 09:00 en 17:00 uur te bellen met Bureau Energieprojecten via telefoonnummer (070) 379 89 79.
Bureau Energieprojecten zorgt ervoor dat alle reacties worden doorgestuurd voor behandeling.
Persoonsgegevens
De Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) gaat zorgvuldig om met uw persoonsgegevens. Wij gebruiken uw gegevens alleen voor het doel waarvoor u ze heeft achtergelaten. Ook bewaren wij uw gegevens niet langer dan nodig. Zie ook de privacyverklaring op RVO.nl.
Alle zienswijzen worden beoordeeld en betrokken bij de definitieve besluitvorming. De definitieve aanvulling op de NRD wordt naar verwachting binnen enkele maanden na 15 mei 2025 vastgesteld. Daarbij wordt aangegeven hoe met de zienswijzen rekening is gehouden. Van deze vaststelling wordt in de Staatscourant en op deze webpagina melding gedaan.
Inloopbijeenkomsten
Op maandag 14 en dinsdag 15 april 2025 worden inloopbijeenkomsten georganiseerd. U bent van harte welkom om op deze bijeenkomsten vragen te stellen en informatie te krijgen over het project en de procedure. Medewerkers van het ministerie van Klimaat en Groene Groei (KGG) en van TenneT zijn aanwezig om uw vragen te beantwoorden. U kunt vrij in- en uitlopen op ieder moment tussen 16:00 en 20:00 uur. Er is geen algemene presentatie. De bijeenkomsten vinden plaats op:
- Maandag 14 april 2025 in Restaurant Museum Schokland aan de Middelbuurt 3, 8319 AB in Schokland
- Dinsdag 15 april 2025 in Grandcafe ’t Voorhuys aan De Deel 20, 8302 EK in Emmeloord
Geactualiseerd participatieplan
Het ministerie van Klimaat en Groene Groei (voorheen EZK) en TenneT vinden participatie erg belangrijk. De manier waarop de participatie wordt ingezet, staat beschreven in het participatieplan. Dit plan wordt bij elke fase van het project geëvalueerd in een verslag en opnieuw vastgesteld voor de komende periode. Op dit moment ligt er een conceptversie van het nieuwe participatieplan ter inzage. Deze vindt u onder het kopje 'Nu ter inzage > Wilt u de documenten inzien?' op deze pagina.
Hieronder vindt u de vorige versies van het participatieplan.
Informatiepagina jaaroverzicht
Het jaaroverzicht met grote energieprojecten geeft inzicht in hoe het ministerie van Klimaat en Groene Groei hier als coördinerend ministerie mee omgaat. Het volledige, meest recente jaaroverzicht (2024) staat op de pagina: Bureau Energieprojecten: jaaroverzicht projecten.
Hieronder vindt u de informatie over dit specifieke project.
Voorgeschiedenis
Hieronder vindt u meer informatie over de voorgeschiedenis van dit project.
Voor dit project is een voorlopige Integrale effectenanalyse uitgevoerd (IEA). De verschillende tracé-alternatieven (mogelijke routes) en locaties voor de hoogspanningsstations uit de NRD van 15 februari 2024 zijn beoordeeld op het gebied van milieu, techniek, toekomstvastheid, ruimtelijke kwaliteit, omgeving en kosten. Op basis hiervan is aangegeven welke alternatieven naar verwachting haalbaar zijn en welke niet.
Aan de regionale overheden (gemeenten, provincies en waterschappen) is gevraagd om voor 1 december 2024 advies te geven over welk tracé en welke locaties het meest gewenst zijn, op basis van de concept-IEA. Het ministerie van Klimaat en Groene Groei (KGG) heeft regioadviezen van provincie Noord-Holland, provincie Flevoland, gemeente Zeewolde en provincie Overijssel ontvangen. Deze adviezen zijn op de eigen website van deze organisaties te vinden.
Mede op basis van dit advies kiezen de minister van KGG en de minister van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening het tracé en de locaties voor de hoogspanningsstations. Dit doen zij in het najaar van 2025, in een ontwerp-voorkeursbeslissing.
De resultaten van de aanvullende onderzoeken die uitgevoerd zijn (onder meer op basis van de aanvulling op de NRD) worden meegenomen in de definitieve IEA.
Tegelijk met deze ontwerp-voorkeursbeslissing wordt de definitieve IEA ter inzage gelegd. Hierop kan iedereen dan reageren. Op dit moment kan dat nog niet. De openbaarmaking van de concept-IEA is namelijk geen formele stap in de procedure.
Hieronder vindt u de concept-IEA en alle onderzoeksrapporten op basis waarvan deze is opgesteld.
Integrale Effectenanalyse - HSV 380 kV Diemen, Lelystad en Ens
IEA deelrapport Omgeving - HSV 380 kV Diemen, Lelystad en Ens
IEA deelrapport Ruimtelijk kwaliteitskader - HSV 380 kV Diemen, Lelystad en Ens
IEA deelrapport Technische beoordeling - HSV 380 kV Diemen, Lelystad en Ens
IEA deelrapport Maatschappelijke Kostprijsbepaling - HSV 380 kV Diemen, Lelystad en Ens
Hoofdrapport plan-MER - HSV 380 kV Diemen, Lelystad en Ens
Heritage Impact Assessment - HSV 380 kV Diemen, Lelystad en Ens
Plan-MER deelrapport Water - HSV 380 kV Diemen, Lelystad en Ens
Plan-MER deelrapport Bodem - HSV 380 kV Diemen, Lelystad en Ens
Plan-MER deelrapport Duurzaamheid - HSV 380 kV Diemen, Lelystad en Ens
Plan-MER deelrapport Gebruiksfuncties - HSV 380 kV Diemen, Lelystad en Ens
Plan-MER deelrapport Leefomgeving en Gezondheid - HSV 380 kV Diemen, Lelystad en Ens
Plan-MER deelrapport Veiligheid - HSV 380 kV Diemen, Lelystad en Ens
Plan-MER deelrapport Cultuurhistorie en Archeologie - HSV 380 kV Diemen, Lelystad en Ens
Plan-MER deelrapport Landschap - HSV 380 kV Diemen, Lelystad en Ens
Plan-MER deelrapport Natuur - HSV 380 kV Diemen, Lelystad en Ens
Alternatievendocument - HSV 380 kV Diemen, Lelystad en Ens
Van vrijdag 6 oktober tot en met donderdag 16 november 2023 lag de tweede concept Notitie Reikwijdte en Detailniveau (tweede concept-NRD) voor de milieueffectrapportage (MER) ter inzage. Alle zienswijzen, reacties en adviezen, waaronder het advies van de Commissie voor de milieueffectrapportage, zijn meegenomen bij het vaststellen van de definitieve NRD. In de Staatscourant van donderdag 15 februari 2024 is van de vaststelling van de NRD een kennisgeving geplaatst.
In de bijbehorende Nota van Antwoord kunt u onze reactie op de ingediende zienswijzen lezen.
Vastgestelde NRD - HSV 380 kV Diemen, Lelystad en Ens
Bijlage 1 - Ruimtelijk kwaliteitskader 2e concept-NRD - HSV 380 kV Diemen, Lelystad en Ens
Bijlage 2 - Notitie onderzoeksalternatieven 2e concept-NRD (29 januari 2024) - HSV 380 kV Diemen, Lelystad en Ens
Advies NRD Commissie mer - HSV 380 kV Diemen, Lelystad en Ens
Inspraakbundel 2e concept-NRD - HSV 380 kV Diemen, Lelystad en Ens
Nota van Antwoord 2e concept-NRD - HSV 380 kV Diemen, Lelystad en Ens
Inspraakbundel 1e concept-NRD - HSV 380 kV Diemen, Lelystad en Ens
Nota van Antwoord 1e concept-NRD - HSV 380 kV Diemen, Lelystad en Ens
Van vrijdag 6 oktober tot en met donderdag 16 november 2023 heeft de tweede concept Notitie Reikwijdte en Detailniveau (tweede concept-NRD) ter inzage gelegen voor de milieueffectrapportage (MER) voor dit project. In die periode was het mogelijk om een zienswijze in te dienen.
Waarom een tweede concept-NRD?
Van 10 maart tot en met 20 april 2023 heeft een eerste concept-NRD ter inzage gelegen. Op basis van de ingediende zienswijzen en voortschrijdend inzicht zijn in het tweede concept de te onderzoeken tracé-alternatieven aangevuld met enkele nieuwe tracévoorstellen. De onderwerpen waarop de tracés beoordeeld en vergeleken gaan worden, zijn in de tweede concept-NRD niet gewijzigd. Om iedereen de gelegenheid te geven om te reageren op de aangevulde tracé-alternatieven, is gekozen om de NRD opnieuw ter inzage te leggen.
Alle zienswijzen zijn meegenomen bij het opstellen van de definitieve Notitie Reikwijdte en Detailniveau (NRD). Daarin is vastgelegd welke informatie in het MER dient te worden opgenomen. De tweede concept-NRD en de bijbehorende documenten kunt u hieronder nog raadplegen.
Tweede concept-NRD - HSV 380 kV Diemen, Lelystad en Ens
Samenvatting tweede concept-NRD - HSV 380 kV Diemen, Lelystad en Ens
Bijlage 1 - Ruimtelijk kwaliteitskader 2e concept-NRD - HSV 380 kV Diemen, Lelystad en Ens
Bijlage 2 - Notitie onderzoeksalternatieven 2e concept-NRD - HSV 380 kV Diemen, Lelystad en Ens
Bijlage 3 - Heritage impact assessment 2e concept-NRD - HSV 380 kV Diemen, Lelystad en Ens
Inspraakbundel 2e concept-NRD - HSV 380 kV Diemen, Lelystad en Ens

Van 10 maart tot en met 20 april 2023 lag de concept Notitie Reikwijdte en Detailniveau (concept-NRD) ter inzage. Dit is de onderzoeksagenda voor het vervolg van het project.
Hierop zijn 684 zienswijzen binnengekomen, waaronder veel voorstellen voor aanpassingen en aanvullingen. Dit heeft geleid tot een aanpassing en uitbreiding van de onderzoeksalternatieven. Daarom is, mede op verzoek van de betrokken regionale overheden, een tweede concept-NRD opgesteld.
In deze video geeft TenneT uitleg over de concept-NRD.
De oorspronkelijke versie van de concept-NRD kunt u hieronder raadplegen.
Concept-NRD (27 februari 2023) - HSV 380 kV Diemen, Lelystad en Ens
Bijlage 1 - Ruimtelijk kwaliteitskader 1e concept-NRD - HSV 380 kV Diemen, Lelystad en Ens
Bijlage 2 - Notitie onderzoeksalternatieven 1e concept-NRD - HSV 380 kV Diemen, Lelystad en Ens
Samenvatting concept-NRD - HSV 380 kV Diemen, Lelystad en Ens
Inspraakbundel 1e concept-NRD - HSV 380 kV Diemen, Lelystad en Ens
Nota van Antwoord 1e concept-NRD - HSV 380 kV Diemen, Lelystad en Ens
Van 2 september 2022 tot en met 13 oktober 2022 hebben het Voornemen en het voorstel voor participatie van dit project ter inzage gelegen. Hierin staan de plannen beschreven voor het project en hoe de omgeving daarbij wordt betrokken. Het was mogelijk om te reageren. De reacties zijn meegenomen bij het opstellen van de concept-NRD.
Wat speelt er verder in uw regio?
Wilt u weten of en wat voor energieprojecten van nationaal belang er verder spelen in uw regio? Bekijk dan de digitale projectenkaart.