Ruimtelijke verkenning CO₂-transport en -opslag - Vragen en antwoorden
Op deze pagina vindt u de veelgestelde vragen en antwoorden van dit project. Voor algemene informatie over dit project kijkt u op: Ruimtelijke verkenning CO₂-transport en -opslag.
Wat is CCS?
CCS staat voor Carbon Capture and Storage. Het omvat het afvangen, transporteren en opslaan van CO2 in de ondergrond. Opslag is voorzien in uitgeproduceerde olie- en gasvelden op de Noordzee. Het gaat om permanente opslag. De CO2 wordt (vooral) afgevangen bij industrie en elektriciteitsbedrijven. Om de CO2 op te kunnen slaan in de velden op zee wordt het eerst verzameld en op druk gebracht. De daarvoor benodigde infrastructuur en installaties, zoals een terminal en een compressorstation worden dichtbij de kust voorzien. Transport van CO2 vanaf de afvanglocaties naar de kust kan plaatsvinden via een buisleiding. Ook transportmogelijkheden per trein, per vrachtwagen en/of per (binnenvaart)schip worden onderzocht. Transport vanaf de kust naar de velden op zee vindt voornamelijk plaats via buisleidingen, maar kan ook (deels) met schepen.
Waarom CCS?
De Rijksoverheid ziet de toepassing van CCS als een belangrijke (overgangs)technologie in de verduurzaming van de industrie en als noodzakelijk om de reductiedoelstelling voor 2030 te behalen. In het Klimaatakkoord van juni 2019 is afgesproken dat de industrie in de periode tot 2030 14,3 Mton CO2 per jaar minder uitstoot (waarvan maximaal 7,2 Mton wordt gesubsidieerd voor CCS) en de elektriciteitsbedrijven 20,2 Mton CO2 per jaar.
CCS of andere duurzame alternatieven?
Uit onderzoek (zie Joint Fact Finding Klimaatakkoord) is gebleken dat voor bepaalde industrieën er op dit moment geen goede alternatieven zijn om voor 2030 aanzienlijke hoeveelheden CO2 te verminderen. Daarom wordt CCS als een belangrijke (tijdelijke) klimaatmaatregel gezien. Tegelijkertijd wordt van de industrie verwacht dat zij duurzame alternatieven ontwikkelt, maar dat kost tijd.
Wat is de rol van de Rijksoverheid bij CCS?
Afvang van CO2 is een taak van de industrie. Het Rijk heeft de keuze gemaakt geen gereguleerde netbeheerder voor CO2-netten aan te wijzen, vanwege het “business-to-business” karakter en de getoonde interesse van marktpartijen voor transport en opslag van CO2. De Rijksoverheid blijft wel betrokken om er voor te zorgen dat CCS:
- met het oog op de klimaatdoelstellingen, op het gewenste tempo wordt gerealiseerd.
- voldoet aan relevante randvoorwaarden, zoals veiligheid en een goede ruimtelijke inpassing.
Waarom een ruimtelijke verkenning naar transport en opslag van CO₂?
Het Rijk speelt weliswaar geen rol in de initiële keuze op welke locaties CO2-opslag plaatsvindt en waar de benodigde transportinfrastructuur wordt aangelegd. Wel heeft het Rijk een coördinatierol bij de vergunningverlening voor transport en opslag van CO₂ en is bevoegd gezag voor de ruimtelijke inpassing van de bijbehorende infrastructuur.
In 2020 hebben verschillende initiatiefnemers zich gemeld bij EZK voor de start van een inpassingsprocedure, voornamelijk in de regio’s Rotterdam Rijnmond, Noordzeekanaalgebied en op zee.
Vanwege mogelijke raakvlakken en overlap zowel aan de kust als op zee is EZK, in samenwerking met de initiatiefnemers, in mei 2021 gestart met een ruimtelijke verkenning ter voorbereiding op procedures. Doel van deze verkenning is om meer inzicht te krijgen in de ruimtelijke impact van transport en opslag van CO2 en bij dit proces ook andere departementen en decentrale overheden nauw te betrekken. In deze periode worden alle stakeholders in kaart gebracht om toekomstige participatieplannen voor te bereiden.
