Beleid Bio-energie

Het kabinet is ervan overtuigd dat de inzet van biomassa nu en in de toekomst noodzakelijk is voor de verduurzaming van onze economie. En voor het realiseren van de klimaatopgave.

Klimaatakkoord

Met het Klimaatakkoord geeft het kabinet aan welke klimaatdoelen het wil bereiken. Het akkoord geeft een pakket aan maatregelen, waarmee de politieke doelen bereikt moeten worden. In het Klimaatakkoord staat een apart hoofdstuk over biomassa.

Het kabinet heeft met het Klimaatakkoord een centraal doel: het terugdringen van de uitstoot van broeikasgassen in Nederland in 2030 met 49% ten opzichte van 1990. Nederland gaat daarmee verder dan de in de EU afgesproken reductie van 40%. De doelstelling voor hernieuwbare energie binnen de EU is minimaal 32% van de totale energieconsumptie.

Overgang naar een duurzaam energiesysteem

Het kabinet verwacht dat bio-energie voorlopig nodig is om de klimaatdoelen te halen. Duurzame biomassa kan voor verschillende doelen gebruikt worden:

• om energie op te wekken wanneer er te weinig wind- en zonne-energie is;
• voor productieprocessen die veel energie vragen, zoals de productie van glas en staal;

• als brandstof voor zwaar wegtransport en scheepvaart. Dan is biomassa in veel gevallen een tijdelijke oplossing in de omschakeling, naar bijvoorbeeld elektrische aandrijving of aandrijving met groene waterstof. Ook kan biobrandstof een oplossing zijn voor de verduurzaming van de luchtvaart. De overheid en de luchtvaartsector streven samen naar volledige vervanging van fossiele kerosine door duurzame alternatieven in 2050.

Biomassa beperkt en hoogwaardig gebruiken

In mei 2020 Publiceerde het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) de Rapportage Beschikbaarheid en toepassingsmogelijkheden van duurzame biomassa. Het PBL heeft berekend dat biomassa na 2030 schaars kan worden. Dat geldt voor de hele wereld. Uitgangspunt van het kabinet is daarom dat duurzame biomassa zo beperkt en hoogwaardig mogelijk moet worden ingezet. Daarom worden eerst de delen met de hoogste toegevoegde waarde uit de biomassa gehaald.

Ook ligt de nadruk op circulariteit en innovatie. Dit om te zorgen dat duurzame biomassa, ook over langere tijd, zo optimaal mogelijk wordt ingezet. Plantaardige en dierlijke materialen worden eerst gebruikt om producten van te maken. Zoals bouwmateriaal, textiel of bio-plastics. En daarna eventueel als brandstof. Dit heet ook wel bio-economie of biobased economy. Bio-energie wordt vooral ingezet op plekken waar andere verduurzamingsstrategieën technisch of economisch niet haalbaar zijn.

Luchtkwaliteit

Verbranding van biomassa voor energieopwekking in bioketels geeft emissie (uitstoot) van CO₂. Nederland hanteert strenge emissie-eisen. Zo moet de uitstoot van verontreinigende stoffen naar de lucht tot een minimum worden beperkt. Deze eisen staan in het Activiteitenbesluit.

Begin 2020 is het Schone Lucht Akkoord tussen de Rijksoverheid en 46 gemeenten en provincies ondertekend. Hierin staat een pakket aan maatregelen dat de lucht in Nederland schoner en gezonder moet maken. Voor de bioketels wordt in 2020 onderzocht welke emissie-eisen worden aangescherpt. Daarnaast zal de regelgeving op enkele andere punten gemoderniseerd worden. Voorbeeld is het verlagen van de vermogensgrens van 15MW voor vergunningplicht bij bioketels. Uit onderzoek van DNV-GL en ProBiomass in opdracht van RVO blijkt dat strengere emissie-eisen voor bioketels technisch en economisch haalbaar zijn.

Ondersteuning van nieuwe technieken

De Rijksoverheid ondersteunt bio-energie, onder andere via de subsidie Stimulering Duurzame Energieproductie (SDE+).

• Energieopwekking
  Bedrijven, zoals elektriciteitscentrales en afvalverwerkers, kunnen biomassa verbranden. Zo kunnen zij elektriciteit en warmte opwekken. Ze kunnen biomassa ook vergisten en er zo brandbaar biogas van maken. De SDE+ biedt subsidies voor de productie van energie uit biomassa. De overheid geeft geen subsidie meer als biomassa alleen voor elektriciteitsopwekking wordt gebruikt.
• Biobrandstoffen voor vervoer
  Benzine- en dieselleveranciers zijn verplicht om biobrandstof bij te mengen. In 2020 moet de brandstof aan de pomp 10% biobrandstof bevatten. In 2030 moet dit 14% zijn. Dat hebben Nederland en andere Europese landen afgesproken.

Internationale programma’s

Meer informatie over de Nederlandse deelname aan internationale activiteiten vindt u op de pagina Internationale programma’s.

Meer weten?

• In de Klimaat- en Energieverkenning (KEV) 2019 staat een recent beeld van de nationale broeikasgasuitstoot en het energiesysteem tot en met 2030.
• De Renewable Energy Directive geeft een overzicht van de stappen die deelnemende landen samen zetten op het gebied van hernieuwbare energie.
• Kamerbrief over de uitwerking van afspraken uit het Klimaatakkoord voor duurzame biomassa.