Aanlandplicht

Waarom aanlandplicht?

In de EU bestaat de aanlandplicht om te voorkomen dat vissers te veel vis teruggooien in zee. Eerst moesten vissers de ondermaatse vis en over-quota-vis teruggooien. Niet alle vissoorten overleven dit. Daarom moet u deze vis aanlanden. Zo verspillen we minder voedsel. Ook hoopt de EU dat vissers selectiever gaan vissen.

Welke soorten landt u aan?

U landt maatse en ondermaatse vis aan van vissoorten waarvoor een vangstbeperking geldt. Dit geldt voor alle gequoteerde soorten. Deze vis wordt geregistreerd en in mindering gebracht op het quotum. Dit geldt ook als u niet gericht op deze soorten vist. Aan boord houdt u de ondermaatse vis gescheiden van de maatse vis.

Welke soorten zet u terug?

U mag niet alle vis aanlanden. Ook zijn er soorten die u niet hoeft aan te landen.

Deze vis moet u terugzetten:

• ondermaatse vis van soorten waarvoor geen vangstbeperking geldt, maar wel een minimuminstandhoudingsreferentiegrootte;
• soorten waarvoor een vangstverbod geldt;
• vis die door roofdieren is aangevreten.

Deze vis mag u terugzetten:

• vis waarvoor geen vangstbeperking of vangstverbod geldt, en geen minimuminstandhoudingsreferentiegrootte;
• maatse vis van soorten waarvoor geen vangstbeperking of vangstverbod geldt, maar wel een minimuminstandhoudingsreferentiegrootte;
• soorten waarvoor een uitzondering geldt op het vangstverbod, als deze uitzondering voor u van toepassing is;
• soorten waarvoor een uitzondering geldt op basis van hoge overleving, als deze uitzondering voor u van toepassing is;
• soorten waarvoor een de-minimisvrijstelling geldt, als deze vrijstelling voor u van toepassing is.

Teruggegooide vis noemen we discards. U registreert alle discards in uw elektronisch logboek.

Vrijstellingen in de Noordzee en de noordwestelijke wateren

De huidige regionale teruggooiplannen voor bepaalde visserijen gelden van 2024 tot en met 2027. Als wetenschappelijk is aangetoond dat vissen een hoge overlevingskans hebben, hoeft u deze niet aan te landen. Ook zijn er de-minimisvrijstellingen. Op basis hiervan mag u bepaalde hoeveelheden teruggooien. Is deze hoeveelheid bereikt? Dan landt u deze soorten wel aan.

U vindt de vrijstellingen onder Details vrijstellingen per visserij.

Welke gebieden?

De teruggooiplannen gelden voor specifieke visserijen in bepaalde regio’s. Voor Nederlandse vissers zijn deze gebieden van het teruggooiplan voor de Noordzee en het teruggooiplan voor de westelijke wateren belangrijk:

• Noordzee: ICES-sectoren 3a en ICES-deelgebied 4
• Noordwestelijke wateren: ICES-deelgebieden 5, 6 en 7

De bepalingen en uitzonderingen die in deze plannen staan, gelden voor de demersale en de pelagische visserijen.

Veranderingen 2024

Vanaf 1 januari 2024 veranderen 2 vrijstellingen op de aanlandplicht in de Noordzee:

• De vrijstelling voor wijting in de visserij met bodemtrawls of zegens met een maaswijdte van 70-99 mm geldt ook in ICES-sector 4c. Eerst gold deze alleen in ICES-sectoren 4a en 4b. 
• De vrijstelling voor alle soorten waarvoor vangstbeperkingen gelden in de visserij op Noordzeegarnaal met boomkorren is aangescherpt. Deze vrijstelling geldt alleen nog als u het hele jaar een maaswijdte van ten minste 22 mm en een zeeflap gebruikt. 

Vanaf 1 januari 2024 vervallen 2 vrijstellingen in de noordwestelijke wateren. Het gaat om de vrijstellingen voor:

• diverse soorten (alleen ondermaats) in de garnalenvisserij in ICES-sector 7a;
• witte tonijn in de visserij met pelagische trawls in ICES-deelgebied 7. 

Details vrijstellingen per visserij

In het pdf-bestand Vrijstellingen op de aanlandplicht in de Noordzee en de noordwestelijke wateren leest u voor welke visserijen de uitzonderingen gelden. Hierin staan ook de voorwaarden. Soms staan er ook specifieke voorschriften bij.

Registreer teruggegooide vis in uw logboek

U registreert alle discards in uw elektronisch logboek. Dit doet u met een DIS-bericht. U geeft altijd de reden op waarom u de vis teruggooit. Er zijn 5 redenen waarom u een vangst moet of mag teruggooien.

Voorbeeld

Om duidelijk te maken hoe u uw discards registreert, geven we hier een voorbeeld.

Situatie

• U vist met een boomkor met een maaswijdte van 80 mm. Deze is uitgerust met een Vlaams paneel.
• U heeft ongewenste bijvangst van ondermaatse schol, ondermaatse tong, tarbot, rog, wijting en schar in ICES-deelgebied 4.
• U vangt maatse en ondermaatse zeebaars.
• U vangt een kabeljauw die door zeehonden is verminkt.

Hoe registreert u de vangsten uit dit voorbeeld?

Hoe u welke soort registreert, leest u in de tabel.

Hoeveelheden voor ongewenste vangsten

Door de aanlandplicht zijn sommige quota opgesplitst in gewenste en ongewenste vangsten. Nederland reserveert het deel gewenste vangsten voor aanlandingen van maatse vis. Een deel van de quotum-ophoging voor ongewenste vangsten reserveren we voor aanlandingen van ondermaatse vis. En een deel gebruiken we voor aanlandcontingenten. Dit noemen we het nationaal beheerde quotum.

We halen de vangsten van ondermaatse vis niet af van uw contingent. Is de hoeveelheid ondermaatse vis die wordt aangeland groter dan de hoeveelheid die hiervoor is gereserveerd? Dan halen we deze hoeveelheid wél van uw contingent. Dit kan betekenen dat u uw contingent eerder helemaal heeft benut.

Hoeveelheden gewenste en ongewenste vangst 

De quotumhoeveelheden en het deel gewenste en ongewenste vangsten vindt u in de tabel. Hierin staan alleen de gecontingenteerde bestanden waarvan wij de hoeveelheden voor ongewenste vangsten apart beheren. 

PO’s krijgen eenmalig een deel van het nationaal beheerde quotum voor ongewenste vangsten

In 2024 is er ongeveer 60% minder tongquotum dan in 2023. Hierdoor is de kans groot dat de tongvisserij eerder moet sluiten. Dit willen we voorkomen. Daarom besloot de minister om één keer een deel van het nationaal beheerde quotum voor ongewenste vangsten beschikbaar te stellen aan de producentenorganisaties (PO’s). Dit geldt voor tong, schol, kabeljauw en wijting. Wij voegen de extra hoeveelheden toe aan de groepscontingenten die de PO’s beheren voor hun leden. PO’s mogen deze vangstmogelijkheden gebruiken om quotum te ruilen en marktwaardige vis aan te landen. Individuele contingenthoeveelheden wijzigen niet door deze aanpassing.

Het gaat om een eenmalige aanpassing. De verdeling tussen quotumhoeveelheden voor gewenste vangsten en ongewenste vangsten wordt jaarlijks vastgesteld. Dit gebeurt met de wetenschappelijke vangstadviezen van het International Council for the Exploration of the Sea (ICES). De contingenthoeveelheden worden elk jaar berekend met het aandeel gewenste vangsten.

We verwachten dat PO’s deze hoeveelheden in juni 2024 krijgen. Ze krijgen dan ook de ophogingen van de jaarflexibilteit en de hoeveelheden van de vervallen contingenten door de Saneren van vissersvaartuigen.

U leest meer informatie in de Kamerbrief Uitkomst Bestuurlijk Overleg tong. 

Wetten en regels

Wilt u meer weten over de aanlandplicht? Of over de vrijstellingen in de Noordzee en de noordwestelijke wateren? U leest alles hierover in Gedelegeerde verordening (EU) 2023/2459 voor de Noordzee en in Gedelegeerde verordening (EU) 2023/2623 voor de noordwestelijke wateren.