GF11 - Vervang railspots met halogeenlampen door ledrailspots
Railspots bestaan uit meerdere armaturen met spots die in een rails aan het plafond bevestigd zijn. De verschillende spots kunnen in de rails worden verschoven. Railspots kunnen gasontladingslampen of halogeenlampen hebben. In dat geval moet u de railspots vervangen door ledrailspots.
Led staat voor Licht Emitterende Diodes. Ledlampen geven evenveel licht als andere soorten verlichting, maar doen dat met minder vermogen. Daardoor is er minder stroom nodig om de ruimte te verlichten, zo bespaart u energie. Ook geeft de lamp minder warmte af aan de ruimte.
Ledlampen hebben ook andere voordelen in vergelijking met normale verlichting, zoals:
- Ledlampen gaan langer mee dan andere lampen.
- Ledlampen zijn onderhoudsarm.
- Wanneer u een ledlamp aanzet, gaat deze gelijk zonder te knipperen aan.
- Als een ledlamp kapotgaat, schakelt deze direct uit en verbruikt dus niet onnodig stroom.
- Ledlampen kunnen goed tegen trillingen en schokken.
Huidige situatie
Er zijn railspotarmaturen met halogeenlampen op een spannings/contactrail aanwezig.
Herkenning
Halogeenlampen herkent u aan een gloeidraadje dat het licht uitstraalt. Beide typen lamp worden snel erg warm als ze zijn ingeschakeld. Gasontladingslampen zijn ook te herkennen aan de warmte die uitgestraald wordt. Ledlampen zijn lastig te onderscheiden van normale verlichting. Dit komt omdat ze vaak een melkwit laagje hebben op het glas van de lamp. LEDlampen kunnen ook als buizen zijn uitgevoerd. Dit geldt alleen voor binnenverlichting.
Bij de productinformatie op de lampvoet of de verpakking is aangegeven welk type lamp het is. Bij nieuwere ledlampen zijn de lamp en het armatuur vaak samengevoegd. De lampen zijn dan los niet meer vervangbaar. De armaturen moeten dan vervangen worden. Omdat de lampen lang meegaan is dit vaak niet nodig.
Uitvoering
De railspot moet in zijn geheel vervangen worden voor ledrailspots. De ledrailspot moet een vergelijkbare lichtopbrengst hebben.
Relevante regelgeving
Er is een Europese Ecodesign richtlijn (EU 2019/2022) voor verlichting. Hierin staan eisen over de energie-efficiëntie. Naast gloeilampen worden ook halogeenlampen en fluorescentielampen zoals de spaarlamp, pl-lamp en tl-buis uitgefaseerd. Dit geldt ook voor pl-lampen.
Vanaf 2021 mogen in de Europese Unie geen spaarlampen gemaakt of op de markt gebracht worden. Voor halogeenlampen (voor verschillende lamptypen) geldt dat vanaf 2016. Bestaande voorraden mogen nog wel verkocht worden.
Deze lamptypen voldoen niet meer aan de minimale efficiëntie-eisen. Ledverlichting doet dat wel en is daarom een logisch alternatief.
Doelmatig beheer en onderhoud
Zorg voor een doelmatig gebruik van ruimteverlichting:
- Controleer jaarlijks armaturen, lampen, reflectoren en bijhorende schakelingen en regelingen. Vervang bij niet-correcte werking de armaturen of onderdelen ervan.
- Maak jaarlijks de armaturen, lampen, reflectoren en eventuele sensoren schoon.
- Vervang defecte lampen.
Economische randvoorwaarde
Zelfstandig moment: Bij meer dan 4.200 branduren per jaar.
Technische randvoorwaarde
De bestaande spanningsrail/contactrail is geschikt voor toepassing van de LED-railspots.
Direct uitvoerbaar (zelfstandig moment)
Ja
