"Het wordt tijd om de aanpak van noodhulp te herzien"

Gepubliceerd op:
5 oktober 2022

Door wereldwijde conflicten stijgt de noodzaak voor de inzet van meer experts. Wij interviewden Placidia Vavirai, een Zimbabwaans werktuigbouwkundig ingenieur, gespecialiseerd in watervoorziening. Via Dutch Surge Support (DSS water) werkte zij in de Ethiopische Somali Region. Het bieden van hulp met een langetermijnvisie stond soms haaks op kortetermijnoplossingen; een behoorlijke uitdaging voor Placidia.

Ik ben Placidia Vavirai en ik werk sinds 2007 bij het Rode Kruis en de Rode Halve Maan op het gebied van Water, Sanitaire voorzieningen en Hygiëne (WASH). Ik vind het een eer om uitgezonden te worden door DSS. Dit is het tweede – en voor mij meest betekenisvolle – DSS-project waarbij ik betrokken ben.

Placidia Vavirai
Werktuigbouwkundig ingenieur

Wat motiveert jou om dit werk te doen?

"Ik wilde een zinvolle baan. Mensen helpen is mijn passie; ik wil een bijdrage leveren aan de duurzame ontwikkelingsdoelstellingen. Gelukkig ben ik voor werk veel op reis. Op nieuwe plekken leer ik veel en verbreed ik mijn horizon."

Wat trok je aan in deze functie?

"Op politiek vlak houd ik van Ethiopië, omdat het land gastheer is van de Afrikaanse Unie. Ethiopië kent veel mogelijkheden, een rijke historie en een diverse natuur. Naast de Tigray-crisis kampt het land met nog een crisis; hongersnood. De angst om mogelijk te sterven weerhield mij niet om deze missie te ondernemen. Uitgezonden worden voor DSS betekent veelal dat je de vrijheid hebt om je technische vaardigheden te benutten."

Welk effect heeft de droogte?

"In de Somali Region kwam ik vaak gewapende mannen tegen, en vroeg me af of er oorlog was of hongersnood. Op de meeste plaatsen bleek het een combinatie van beide.

Veel mensen waren blij dat ik langskwam en naar hen luisterde. Het gaf hen een sprankje hoop. 90% van de veestapel was dood, waardoor veehouders hun broodwinning verloren. Mensen trokken alsmaar verder, op zoek naar weidegrond, voedsel en water.

De overheid heeft beperkte middelen om de bevolking te helpen. In sommige gebieden is de aanvoer van drinkwater met tankwagens de enige oplossing. Ik ontmoette vrouwen die hout verkochten om water en voedsel te kopen, maar de vraag naar hout én de prijzen, waren laag. In een van de gemeenschappen gebruikten gezinnen een schema dat bepaalde dat volwassen gezinsleden pas na de kinderen en dieren mochten eten.

Toegang tot onderwijs en gezondheid is hier niet. Het effect van deze droogte komt bovenop bestaande problemen zoals stammenconflicten en het lage ontwikkelingstempo. Voor geen van beide is het einde in zicht."

Hoe zou jij de droogte aanpakken, op de korte en lange termijn?

"Ik weet net als de overheid niet wat de juiste aanpak is. Het is verleidelijk om te stoppen met het dure tankwagentransport voor water en dat geld te gebruiken voor langetermijnoplossingen. Maar wat doe je met de dringende, dagelijkse waterbehoefte? Noodhulpdonateurs financieren kortstondige oplossingen die technisch onmogelijk zijn. Hierdoor zit de WASH-sector vol ingenieurs die administratief werk doen en zo hun vaardigheden verliezen.

Een oplossing kan zijn om flexibeler om te gaan met de normen, om lokale overheidsinitiatieven te steunen en fondsen te werven, ondanks de Oekraïne-crisis.

Wat verandert er als we ons meer richten op preventie en langetermijnoplossingen?

"Misschien moeten we noodhulp anders formuleren of lokale overheden meer steunen met preventieve oplossingen. DSS-steun in de vorm van tijdelijke experts is niet genoeg. Het zou fijn zijn als we met de partners die wij steunen:

  1. analyses maken voor noodsituaties en watervoorzieningen ontwerpen met bijbehorende kostenramingen.
  2. Op basis van punt 1: klimaatbestendige watervoorzieningen aanleggen wanneer een noodsituatie ontstaat.
  3. Trends bekijken waar DSS-experts in te zetten:
    1. Zijn in dat gebied al projecten uitgevoerd?
    2. Is daar vaker sprake van een crisis?
    3. Wat is de aard van het probleem?
      En dan daarop gebaseerde oplossingen ontwikkelen.
  4. Blijven praten over de uitdagingen totdat we geschikte oplossingen hebben gevonden.

Het lijkt erop dat de humanitaire sector met beperkingen zal blijven kampen. De personeelskosten en het uitvoeren van hulpprogramma's zijn nu veel hoger. Door de complexiteit van de hulpprogramma's doen we veel mensen tekort. Wellicht moeten we de aanpak van noodhulp herzien, een eerlijke analyse maken van de praktijkbevindingen en van daaruit kijken hoe we verder kunnen gaan."

In opdracht van:
  • Ministerie van Buitenlandse Zaken
Bent u tevreden over deze pagina?