Monitor windenergie op land in Nederland
Hoeveel projecten voor windenergie op land zijn er in Nederland? Waar staan de windmolens en hoeveel elektriciteit wekken ze op? Welke nieuwe projecten staan er nog op de planning? Dat staat in de Monitor Wind op Land die wij ieder jaar uitbrengen. Deze monitor geeft de stand van zaken weer en de belangrijkste ontwikkelingen voor windenergie op land in Nederland.
Resultaten in 2023
In 2023 is in Nederland voor 771 megawatt (MW) vermogen aan windmolens gebouwd. Samen wekken die 2,8 terrawattuur (TWh) per jaar aan elektriciteit op. Dat is voldoende voor het jaarlijkse stroomverbruik van ruim één miljoen huishoudens van 2 personen. In totaal staat er nu voor 6.816 MW aan windmolens opgesteld, goed voor 20,7 TWh aan elektriciteit bij een gemiddeld windjaar. Er is nog voor 1.292 MW aan windmolens in ontwikkeling.
Groei windenergie op land
Sinds 2019 is het vermogen van windenergie op land sterk gegroeid. Onderstaande figuur laat dat zien.
De figuur maakt ook duidelijk dat de doelstelling van 6.000 MW aan vermogen van windenergie op land uit het Energieakkoord in 2022 is gehaald. De komende jaren zal de groei minder snel gaan. Er komen weinig nieuwe plannen voor windenergie bij.
Ontwikkeling van het vermogen van windenergie op land.
- In 2015 was het totale windvermogen op land 2.950 MW. In dat jaar is er 425 MW bijgeplaatst.
- In 2016 was het totale windvermogen op land 3.297 MW. In dat jaar is er 347 MW bijgeplaatst.
- In 2017 was het totale windvermogen op land 3.249 MW. In dat jaar is er 48 MW afgegaan.
- In 2018 was het totale windvermogen op land 3.382 MW. In dat jaar is er 133 MW bijgeplaatst.
- In 2019 was het totale windvermogen op land 3.534 MW. In dat jaar is er 152 MW bijgeplaatst.
- In 2020 was het totale windvermogen op land 4.177 MW. In dat jaar is er 643 MW bijgeplaatst.
- In 2021 was het totale windvermogen op land 5.286 MW. In dat jaar is er 1.109 MW bijgeplaatst.
- In 2022 was het totale windvermogen op land 6.045 MW. In dat jaar is er 759 MW bijgeplaatst.
- In 2023 was het totale windvermogen op land 6.816 MW. In dat jaar is er 771 MW bijgeplaatst.
In 2022 is de doelstelling van 6.000 MW gehaald.
Regio’s verantwoordelijk voor windenergie
Gemeenten, provincies en waterschappen zijn in het Klimaatakkoord verantwoordelijk gemaakt om voor elke regio een Regionale Energiestrategie (RES) op te stellen. Hierin staat waar projecten met zonne- en windenergie kunnen komen of juist niet. Nederland is opgedeeld in 30 RES-regio’s. Zij willen samen bereiken dat in 2030 55 TWh van alle opgewekte elektriciteit afkomstig is van hernieuwbare (duurzame) energie.
Bent u op zoek naar meer data over de RES? Ga dan naar de RES-pagina Data & Monitoring.
Grote verschillen tussen regio’s
Het windaandeel per regio verschilt sterk. Flevoland levert met 6,11 TWh de meeste windenergie per jaar. Groningen is 2e met 2,73 TWh en Friesland 3e met 2,00 TWh. In de regio’s Zuid-Limburg, Amersfoort en Twente staan nog helemaal geen windmolens.
In een aantal regio’s is het windaandeel dus erg beperkt als we het vergelijken met het aandeel zonne-energie. Dit is ongunstig voor het effectief gebruik van de beschikbare ruimte op ons elektriciteitsnet. Wind en zon leveren namelijk meestal niet tegelijk energie aan het elektriciteitsnet. Afwisseling van wind- en zonne-energie geeft minder grote pieken bij teruglevering aan het elektriciteitsnet. Zo voorkomen we overbelasting van het elektricteitsnet (netcongestie). Lees meer over onze netcapaciteit op Netcongestie, flexibel energieverbruik en opslag van energie.
Ontwikkelingen windenergie op land
Door de uitspraak van de Raad van State over de normen voor windturbines is in 2023 nog steeds een groot aantal windenergieprojecten vertraagd of (tijdelijk) stilgevallen. Er wordt landelijk gewerkt aan het opstellen van nieuwe normen. Tot die tijd kunnen gemeentes ook zelf aan de slag met het opstellen van normen voor windenergieprojecten.
Andere factoren die in 2023 de bouw van windmolens vertraagden, zijn onder andere:
- Radarverstoring. In Nederland staan 7 radarposten van het ministerie van Defensie. Windmolenparken kunnen die radars verstoren. Voor de bouw van de windmolens is daarom een toets nodig.
- Zorgen over (laagfrequent) geluid en slagschaduw. Omwonenden spannen hierom bezwaarprocedures aan.
- Lange levertijden van windturbines.
Download de monitor
Wilt u meer weten over windenergie op land in 2023? Download dan de Monitor Wind op Land 2023.
