Landschapselementen 2023

Gepubliceerd op:
28 december 2022
Laatst gecontroleerd op:
25 september 2023

Landschapselementen zijn hout, water en overige elementen waarop u geen landbouwactiviteit uitoefent. Zij tellen vanaf 2023 mee voor de basispremie. Dit is een groot verschil met het vorige GLB. Het betekent wel dat u ze moet registreren in Mijn percelen. Voor een paar landschapselementen kunt u ook subsidie aanvragen, bijvoorbeeld ANLb.

Het webinar over intekenen van landschapselementen op 26 januari 2023 gemist? Kijk het webinar landschapselementen terug.

Laatste aanpassingen op deze pagina

  • 25 september 2023: Een uitleg over toestemming eigenaar aantonen is toegevoegd onder Voorwaarden.
  • 8 mei 2023: Onderhoud (of medeonderhoud) van een waterschapssloot is geen voorwaarde om de waterloop mee te kunnen tellen, heeft het ministerie van LNV aangegeven. Meer informatie hierover leest u verder op deze pagina.
  • 19 april 2023: Door de verlenging van de Gecombineerde opgave kunt u tot en met 15 juni 2023 aanmelden voor GLB-subsidies.

Voor wie

Actieve landbouwers en deelnemers ANLb.

Wat telt mee?

Bijna alle landschapselementen tellen mee voor de basispremie. Onder Categorieën staat welke dit zijn. Ook kunt u met een of meer landschapselementen voldoen aan de verplichting om 4% van uw bouwland niet-productief te laten (onderdeel van GLMC 8). Verder kunt u op een aantal landschapselementen eco-activiteiten uitvoeren.  Of u zet ze in voor Agrarisch Natuur en Landschapsbeheer (ANLb). Bij sommige gelden aanvullende voorwaarden en weegfactoren.

Voorwaarden

  • U heeft de landschapselementen waarvoor u subsidie aanvraagt op 15 mei 2023 in gebruik of beheer.
  • Of u heeft toestemming van de eigenaar voor het opgeven van de landschapselementen. De eigenaar moet de toestemming kunnen bevestigen. Lees meer over toestemming voor grondgebruik. Wilt u meer weten over de toestemming van de eigenaar aantonen? Bekijk de veelgestelde vragen.
  • U voldoet verder aan de voorwaarden die de eigenaar aan het gebruik van de landschapselementen stelt.
  • Heeft u landschapselementen in gebruik van iemand die zelf pachter of erfpachter is? Dan is er sprake van onderpacht en moet de pachter of erfpachter toestemming hebben. Als onderpachter moet u kunnen aantonen dat die toestemming er is. Bij onderpacht kunt u een verklaring laten tekenen door eigenaar en onderverpachter. Lees meer over afspraken over grondgebruik.
  • Het landschapselement ligt op landbouwgrond of grenst daaraan.
  • Grond die geen landbouwgrond is (dus niet-subsidiabel) mag het landschapselement niet helemaal omsluiten. Dus bijvoorbeeld een heg midden op een erf telt niet.
  • Natuurterreinen zijn voor de basispremie niet subsidiabel. 

Waterschapssloten

Voor het mee laten tellen van een waterloop van een waterschap, is onderhoud (of medeonderhoud) geen voorwaarde. Het waterschap moet wel toestemming geven, zodat u de sloot op kunt geven. Ook blijven andere voorwaarden voor het intekenen van landschapselementen van kracht. Het waterschap kan bovendien aanvullende voorwaarden stellen om een sloot op te geven, bijvoorbeeld deelname aan de eco-regeling. 

Aangrenzende landschapselementen

Aangrenzende landschapselementen grenzen aan landbouwoppervlakte of aan andere landschapselementen. Niet alles sluit altijd precies op elkaar aan. Daarom mag er maximaal 5 meter zitten tussen landbouwoppervlakte en een landschapselement. U kunt subsidie aanvragen voor:

  • Landschapselementen die op of binnen 5 meter van landbouwoppervlakte liggen. Ook landschapselementen die grenzen aan landbouwgrond die u meer dan 90 dagen gebruikt voor niet-landbouwoppervlakte zijn subsidiabel. Denk hierbij aan percelen die tijdelijk niet gebruikt worden in verband met publieke werken die op deze percelen worden uitgevoerd. Bijvoorbeeld onderhoudswerkzaamheden aan hoogspanningsmasten.
  • Landschapselementen die direct grenzen aan landschapselementen die op of binnen 5 meter van landbouwoppervlakte liggen.
Beeld aangrenzende landschapselementen

Voorwaarden aangrenzende landschapselementen

Een landschapselement kan met de korte of met de lange zijde aan landbouwoppervlakte liggen. Ook kan uw landschapselement aan landbouwoppervlakte of een landschapselement van iemand anders grenzen. De ligging van het aangrenzende landschapselement bepaalt hoeveel subsidie u kunt krijgen.

  • Een landschapselement grenst met minimaal één van de lange zijdes aan landbouwoppervlakte. Of aan een ander subsidiabel landschapselement. Alleen dan telt uw landschapselement mee. Dit geldt alleen voor lijnvormige landschapselementen met een duidelijke korte en lange zijde. Vlakvormige landschapselementen zoals een poel of een bos zijn wel subsidiabel als alleen de korte zijde grenst aan landbouwgrond of een subsidiabel landschapselement. 
  • Loopt uw landschapselement langer door dan landbouwoppervlakte en/of een subsidiabel landschapselement? Dan telt alleen dat deel van het landschapselement mee dat naast landbouwoppervlakte of een ander landschapselement ligt. Dit geldt alleen voor lijnvormige landschapselementen. Voor vlakvormige landschapselementen zoals een poel of een bos geldt deze voorwaarde niet. 

Voorbeelden: wanneer zijn lijnvormige en vlakvormige aangrenzende landschapselementen (LE) subsidiabel

Categorieën

Landschapselementen verdelen we in de categorieën hout, water en overig. Deze vindt u ook terug in Mijn percelen.

Hout

Water

Versoepeling voor ANLb-beheer op landschapselementen (water)

Sommige landschapselementen die in het ANLb werden beheerd, zijn niet langer subsidiabel in het GLB 2023. Denk aan sloten die breder zijn dan 10 meter. Dit is geen gewenste situatie. Daarom hebben de minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) en de provincies besloten veel van deze elementen wél subsidiabel te houden voor het ANLb.

Subsidiabele ANLb-beheerpakketten

Het gaat om natuurvriendelijke oevers en kleine rietpercelen die in 2022 werden beheerd, maar nu uitvallen omdat ze breder zijn dan 10 meter. Deze worden alsnog subsidiabel in het ANLb. Dit zijn de ANLb-beheerpakketten:

  • 10a en 10b natuurvriendelijke oever
  • 11a en 11b rietzoom en klein rietperceel

Het gaat om sloten die in 2021 of 2022 werden beheerd, maar nu uitvallen omdat ze breder zijn dan 10 meter. Deze worden alsnog subsidiabel in het ANLb. Dit zijn de ANLb-beheerpakketten:

  • 12a, 12b, 12c en 12d duurzaam slootbeheer

Deze sloten, natuurvriendelijke oevers en kleine rietpercelen moeten aansluiten op landbouwgrond. Ze zijn alleen subsidiabel voor het ANLb. U mag ze dus niet opgeven voor de basispremie of de eco-regeling.

Overig

Voor deze landschapselementen geldt een maximum van 1,5 hectare.

Solitaire bomen

Solitaire bomen zijn bomen die zover uit elkaar staan dat ze geen boomgroep vormen. Bij solitaire bomen raken de boomkruinen elkaar niet en is er geen duidelijk zichtbare ondergroei. Voor 2023 geldt dat bomen alleen subsidiabel zijn als ze op een perceel staan dat u in eigen beheer of zelf in gebruik heeft. Ook moet het perceel zijn ingetekend in Mijn percelen. 

U hoeft solitaire bomen dit jaar niet apart in te tekenen. Voor solitaire bomen geven wij bij de Gecombineerde opgave aan hoeveel bomen er volgens ons op het perceel staan. U moet zelf controleren of dit klopt. Klopt het niet? Dan geeft u aan hoeveel bomen er wel op uw perceel staan. Ziet u in de kaartlaag een houtvlak? Dan gaat het om een boomgroep. In dat geval hoeft u niet aan te geven om hoeveel bomen het gaat.
 

Hoe registreren

Neemt u deel aan het GLB? En vraagt u grondgebonden subsidies aan? Dan bent u verplicht om alle landbouwareaal en alle landschapselementen op te geven die u op de peildatum van 15 mei ter beschikking heeft. 

Hoe u uw landschapselementen registreert? In Mijn percelen staat vanaf februari 2023 een aparte kaartlaag Landschapselementen onder de kaartlaag Topografische grenzen. U kunt in deze laag landschapselementen overnemen en toevoegen aan uw bedrijfssituatie. De laag is nieuw en we hebben uw hulp nodig om de laag te verbeteren. U kunt landschapselementen die voldoen aan de voorwaarden toevoegen. Maar er kunnen ook landschapselementen in staan die niet voldoen aan de voorwaarden. Deze registreert u niet. 

Bij elk perceel geeft u een gebruikstitel en een gewas op. U kunt daarvoor de tabellen gebruiken in Mijn percelen. Meer informatie vindt u op Alles over percelen registreren.

Bij de aanmelding van subsidies in de Gecombineerde opgave gaat u uit van de werkelijke situatie. Klopt het niet wat u ziet? Dan kunt u dat aangeven in de Gecombineerde opgave. We beoordelen uw subsidieaanvraag aan de hand van de werkelijke situatie, zodat een fout in de kaartlaag geen gevolgen heeft voor uw subsidie in 2023.

Wanneer registreren?

In de Gecombineerde opgave geeft u de landschapselementen op die u voor subsidies wilt laten meetellen. Dat kan tot en met 15 juni 2023. Vervolgens kunt u van 16 mei tot uiterlijk 30 november nog beperkt wijzigingen doorgeven. Vanaf 15 oktober tot 30 november vraagt u uw subsidies definitief aan. 
Meer informatie over wat u wanneer doet leest u op Meldingen en registraties: wanneer doet u die als agrarisch ondernemer?

In opdracht van:
  • Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit
Bent u tevreden over deze pagina?